Na stronach iar.pl pojawiło się wezwanie, które opublikował dr Bogdan Stępień. Chodzi o tzw. ustawę okołobudżetową (Dz.U. 2014 r. poz. 1877), na mocy której wprowadzony został na rok 2015 art. 32. zobowiązujący samorządy do rozliczania się z części otrzymanej subwencji.
Jak twierdzi Stępień przepis ten sprzeczny jest nie tylko z pojęciem subwencji, ale ewidentnie narusza też art. 7 ust. 3 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który mówi, że o przeznaczeniu środków otrzymanych z tytułu subwencji ogólnej decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
Jeszcze większy problem jest w tym, że przepis ten jest bardzo trudny do interpretacji i razem z nowymi rozdziałami budżetowymi 80149 i 80150 stanowi zmorę wielu pracowników samorządów. Gmatwanina przepisów jest też na tyle trudna, że nie radzą sobie z nim ministerstwa, które przedstawiają odmienne interpretacje.
Zdaniem Stępnia najwięcej błędów popełniło MEN. W 2015 roku, wraz z metryczką subwencji oświatowej, MEN przedstawiło w lutym tego roku samorządom pismo zatytułowane Kalkulacja kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży, na rok 2015. MEN wykonując te kalkulacje dokonało własnej interpretacji art. 32 ustawy i nie poinformowało o tym fakcie samorządów. Nie przedstawiło również samorządom metodologii, w oparciu o którą dokonało tych kalkulacji.
Jak twierdzi Stępień to był ogromny błąd MEN, ponieważ prawo nie zobowiązywało ministerstwa do przesyłania tego typu dokumentów. Przesyłając błędne (zdaniem Stępnia, lub niedokładne jak przyznaje samo MEN patrz: MEN przyznaje, że kalulacje kwot są niedokładne) wyliczenia wprowadzili w błąd samorządy i Ministerstwo Finansów, do którego trafiają do analizy dane dotyczące wydatków samorządów.
– 31 sierpnia 2015 r. przedstawiłem na stronie www.iar.pl opracowanie zatytułowane: „Na rozpoczęcie roku szkolnego logiczny szach-mat dla MEN”. W opracowaniu tym wykazałem, że jeżeli przyjmie się założenie, że wszystkie wydatki w szkołach specjalnych należy uznać za związane z realizacją zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy (art. 32), to wszystkie w nich realizowane zadania są zadaniami wymagającymi stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, a w konsekwencji wykazałem, że MEN niewłaściwie rozumie pojęcie zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod. Zatem przedstawione samorządom – przez MEN – kalkulacje warte są tyle, co papier na którym zostały spisane – napisał Stępień.
Na czym polegają zasadnicze różnice w rozumieniu prawa przez MEN i MF? Na początek to co w tych stanowiskach jest wspólnej. Tak MEN, jak i MF uważają, że nowe rozdziały: 80149 i 80150 tworzy się odpowiednio i wyłącznie w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, oraz tak MEN, jak i MF uważają – i całkiem słusznie – dodaje Bogdan Stępień, że w przedszkolach i szkołach specjalnych nowych rozdziałów się nie tworzy. Jak można zrozumieć dlatego, że szkoły te mają już oddzielne rozdziały w klasyfikacji budżetowej. Z tego wynika też, że wszystkie wydatki na te szkoły są wydatkami na „zadania wymagającego specjalnej organizacji nauki i metod pracy”.
Jednak MEN uważa, że zadania wymagające specjalnej organizacji nauki i metod pracy obejmuje art. 1 pkt 5 i 5a – czyli art. 71b ust. 1 ustawy o systemie oświaty (pismo MEN sygn. DAP-WA.350.115.2015.RK – „specjalna organizacja nauki i metod pracy, dotyczy dzieci i młodzieży wymienionych w art. 1 pkt 5 i 5a ustawy ... o systemie oświaty”), a MF uważa, że zadania te obejmuje art. 71b tej ustawy (pismo MF syg. BP1.4102.30.2015 - „właściwe przyporządkowanie wydatków na cele, o których mowa w wymienionym art. 32 ustawy …, a także respektować przepisy prawa dotyczące stosowania specjalnej organizacji i metod pracy (art. 71b ustawy … o systemie oświaty”).
– Okazuje się więc, że MEN zawęża rozumienie, swoją drogą nigdzie nie zdefiniowanego pojęcia „zadania wymagającego specjalnej organizacji nauki i metod pracy” natomiast MF wskazując art. 71b, bez dodatku „ust. 1” nie popełnia tego błędu – tłumaczy Stępień.
MF uważa też, że wprowadzone w życie i omawiane tu regulacje prawne „umożliwiają spójne i jednoznaczne stosowanie klasyfikacji budżetowej oraz uzyskanie rzetelnej i pełnej informacji o wydatkach i dochodach w poszczególnych kategoriach oświaty takich jak poszczególne typy szkół specjalnych, kształcenie specjalne w przedszkolach, w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych” (pismo MF syg. BP1.4102.30.2015), a MEN stoi na przeciwnym stanowisku i mówi, że „ocena stopnia realizacji ww. obowiązku wynikającego z art. 32 nie da się dokonać jedynie w oparciu o klasyfikacje budżetową” (pismo MEN sygn. DAP-WA.350.93.2015.PF).
Zdaniem dr Bogdana Stępnia, wbrew pozorom, są to różnice fundamentalne, przy czym sposób interpretacji prawa przez Ministerstwo Finansów jest bliższy zarówno interpretacji samego Stępnia jak i bardziej korzystny dla samorządów. Jego zdaniem MF nie ugięło się pod presja polityczną i przedstawia interpretacje zgodne z logiką i prawem oświatowym.
Cały apel: iar.pl
