Od rzecznika prasowego Centralnego Ośrodka Informatyki otrzymaliśmy obszerne wyjaśnienia do stanowiska Związku Powiatów Polskich w stosunku do projektu CEPiK 2.0, zaprezentowanego podczas Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, oraz do naszego materiału „KWRiST: samorządy apelują o przesunięcie uruchomienia CEPIK 2.0”.
Poniżej odpowiedź na główne zarzuty wobec systemu CEPIK 2.0.
1. Brak szkoleń dla pracowników starostw
Starostwa powiatowe (podobnie jak WORD-y i stacje diagnostyczne) będą pracowały tak jak dotąd na aplikacjach tworzonych przez dostawców zewnętrznych, niezależnych od MSW i COI. To dostawcy aplikacji mają obowiązek zarówno integracji swoich rozwiązań, jak i szkoleń użytkowników w tych wypadkach, w których jest to konieczne. Ani COI, ani MSW nie mają możliwości szkolenia użytkowników tych aplikacji, ponieważ ich nie tworzą. Należy pamiętać, że znaczna część wdrażanych rozwiązań ma charakter jedynie technologiczny, bądź dotyczy tylko obiegu danych i nie ma istotnego wpływu na sposób pracy urzędnika czy diagnosty.
2. Generalne opóźnienia prac
Prace projektowe nad przygotowaniem centralnej części systemu (za którą odpowiada MSW i COI) przebiegają zgodnie z założeniami. Tak samo jest w kwestii dostosowania prawie wszystkich podmiotów, które od 4 stycznia 2016 roku mają być zintegrowane z nowym systemem obsługującym Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców. W przypadku PWPW, która dostarcza oprogramowanie do starostw – prowadzone są intensywne prace, aby i w tym przypadku opóźnienia nie miały miejsca.
3. Braku trybu awaryjnego
Tryb awaryjny jest dokładnie opisany w odpowiednich ustawach oraz rozporządzeniach. Sam CEPiK 2.0 będzie działał w oparciu o tę samą Zintegrowaną Infrastrukturę Rejestrów, na której system pracuje obecnie. Na tej samej infrastrukturze utrzymywany jest także System Rejestrów Państwowych ze średnią dostępnością wszystkich utrzymywanych rejestrów na poziomie prawie 100% (znacznie powyżej 99%).
4. Mała ilość czasu na testy
Łączność starostw z Centralną Ewidencją Pojazdów i Kierowców będzie realizowana za pomocą tych samych łączy WAN, jak przy dotychczasowym CEPiK. Same aplikacje w starostwach już od dawna komunikują się z bazą CEPiK i to także się nie zmieni. Oba te aspekty nie wymagają więc dodatkowych testów. Zmienia się tylko sposób i zakres przekazywanych danych. Same testy integracyjne już rozpoczęła część kluczowych dostawców rozwiązań dla poszczególnych interesariuszy (np. Policja, WORD-y, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej). Ich stan jest zależny od stopnia zaawansowania prac poszczególnych dostawców. Finalne testy integracyjne wszystkich zmodyfikowanych rozwiązań są zaplanowane. Zgodnie z harmonogramem będą przeprowadzane w grudniu tego roku.
Zdaniem Piotra Mierzwińskiego w relacji z posiedzenia KWRiST pojawiły się także nie poparte faktami zarzuty odnośnie jakości funkcjonowania Systemu Rejstrów Państwowych (SRP) oraz aplikacji ŹRÓDŁO. – Szczególnie zaskoczyła nas informacja o wydłużeniu obsługi klientów z 10 do 50 minut. Od czasu wdrożenia SRP wizytowaliśmy wiele urzędów i nigdzie w Polsce nie zetknęliśmy się z takim zjawiskiem – napisał.
W kwestii czasu niezbędnego na obsługę obywateli przez aplikację ŹRÓDŁO, to bazując na danych z Unii Metropolii Polskich, które dotyczą wprawdzie jedynie rejestracji aktów stanu cywilnego, to średni czas np. wydania odpisu z szacowany jest na 15 minut (przy 12 minutach przed uruchomieniem systemu). Czas ten może się wydłużyć, gdy będzie konieczne przeniesienia aktu do Bazy Usług Stanu Cywilnego (ale takie działanie wykonywane jest jednorazowo). Nie jest znany nam żaden przypadek, gdy czynność ta zajmuje wspominaną przez prezydenta Gliwic niemal godzinę – uważa Mierzwiński.
Warto przy tym podkreślić, że nawet te wydłużenia, które nam sygnalizowano, nie są w żaden sposób skutkiem wad technicznych systemu, a wynikają jedynie ze zmienionych procedur oraz potrzebą migracji danych o aktach do elektronicznego rejestru. Masowa migracja danych o aktach do rejestru stanu cywilnego, na którą środki stara się pozyskać MSW, radykalnie przyspieszy ten proces – informuje rzecznik COI.
Jego zdaniem warto także przypomnieć, że wprowadzenie SRP przyniosło urzędom bardzo wiele ułatwień:
- nie ma konieczności przekazywania danych z lokalnej ewidencji ludności do zbioru PESEL, bo wszyscy urzędnicy pracują na bazie centralnej i proces aktualizacji następuje automatycznie;
- każdy urząd ma dostęp do centralnego rejestru aktualizowanego na żywo, co znacznie ułatwia proces weryfikacji danych;
- nadanie numeru PESEL i zameldowanie dziecka odbywa się w czasie jednej wizyty rejestracji urodzenia, zamiast (jak dawniej) w trzech;
- aktualizacja PESEL o dane wydanego dowodu osobistego następuje automatycznie;
- aktualizacja PESEL oraz unieważnienie dowodu osobistego w wyniku rejestracji zgonu również odbywa się automatycznie;
- komunikacja między urzędami odnośnie rozbieżności danych odbywa się w systemie, bez czasochłonnej korespondencji.
Według Mierzwińskiego najistotniejszy jest fakt, że system przyniósł ogromne korzyści dla obywateli. W niektórych wypadkach system pozwolił zmniejszyć liczbę koniecznych wizyt w urzędzie aż trzykrotnie. Dzięki odmiejscowieniu dziesiątki tysięcy obywateli nie muszą brać wolnych dni w pracy by załatwić sprawy urzędowe w miejscu zameldowania. O tym, jak było to potrzebne szczególnie w dużych miastach niech świadczy to, że w kilku dzielnicach Warszawy skala obsługiwanych spraw odmiejscowionych sięga 40 proc.
– Biorąc pod uwagę powyższe fakty nie sposób zgodzić się z negatywną oceną działania Systemu Rejestrów Państwowych, a już szczególnie z krytyką jego warstwy technicznej czy kompetencji wykonawczych Centralnego Ośrodka Informatyki. Ogromny system działający w skali całego, wykorzystywany nie tylko przez tysiące urzędów, ale i szereg innego typu kluczowych w państwie podmiotów (Policja, Straż Graniczna, systemy ochrony zdrowia, służby skarbowe, GUS itp.) działa stabilnie, niemal bezawaryjnie, wszystkie „choroby wieku dziecięcego” usuwane są bardzo szybko, a setki tysięcy spraw obywatelskich jest obsługiwanych w systemie na bieżąco. Tak jak i wcześniej jesteśmy otwarci na wszelką dyskusję i dialog techniczny z podmiotami samorządu. Mówimy tu przecież o materii technicznej, mierzalnej, w której łatwo rozmawiać o konkretach.
Mierzwiński przytacza też liczby pokazujące rozległość i skalę wykorzystania systemu oraz realizowanych w nim spraw obywateli. Od 1 marca w SRP wykonano ponad 483 350 000 czynności, co daje średnio ponad 2 miliony czynności dziennie (uwzględniając niedziele i święta, kiedy urzędy nie pracują). W tym samym czasie przyjęto ponad 3 060 000 wniosków dowodowych czy zarejestrowano ponad 2 176 500 aktów stanu cywilnego.
Mamy ogromny szacunek do ciężkiej pracy, jaką wykonują każdego dnia urzędnicy w gminach. Jeśli ma mieć jednak jakiś sens i prowadzić do rezultatów – nie może polegać na rzucaniu bezpodstawnych oskarżeń, podważaniu kompetencji i wiarygodności. Zmian, które zostały rozpoczęte już się nie cofnie. Rozmawiajmy więc jak iść do przodu, zamiast szukać pretekstów do ich spowalniania – podsumowuje rzecznik COI.
Pod tekstem prezentacja MSW na temat wdrożenia systemu CEPIK 2.0.
