Tak. Prezydent, wobec którego sąd zastosował środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w wykonywaniu obowiązków służbowych (art. 276 k.p.k.) nie traci mandatu, a jedynie wstrzymuje się na okres zawieszenia w pełnieniu swoich obowiązków. W związku z tym zachowuje swój mandat i jest zobowiązany do złożenia oświadczenia majątkowego.
Złożenie oświadczenia majątkowego przez prezydenta miasta jest obligatoryjne zgodnie z art. 24h ustawy o samorządzie gminnym. Obowiązek ten został nałożony przez art. 19 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne 1 stycznia 1998 roku. Pierwotnie zobowiązani do składania oświadczeń majątkowych byli jedynie radni. Nowela z 2002 roku rozszerzyła zakres podmiotowy przepisu o m.in. wójtów i ich zastępców, sekretarzy, skarbników. Pierwsze oświadczenie zarówno radni, jak i prezydent muszą złożyć w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania. W związku z zakazem prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy przez radnych są oni zobowiązani dołączyć do oświadczenia majątkowego informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. Podobną informację o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej składa wójt (burmistrz, prezydent), o ile prowadził taką działalność przed dniem wyboru. Kolejne oświadczenia prezydent składa co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na dwa miesiące przed upływem kadencji.
Zgodnie z ustawą oświadczenie majątkowe powinno zawierać informację m.in. o zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych, dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej, mieniu ruchomym powyżej 10 tysięcy złotych, zobowiązaniach pieniężnych powyżej 10 tysięcy złotych, w tym kredytach i pożyczkach. Ponadto w przypadku zasobów pieniężnych nie jest wymagane, by ulokowane one były na jakimkolwiek koncie bankowym czy też miały postać pieniężną.
Z obowiązku złożenia corocznego oświadczenia majątkowego nie jest zwolniony kierownik jednostki samorządowej, wobec którego sąd zastosował środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w wykonywaniu czynności służbowych z art. 276 kodeksu postępowania karnego. Istotą tego nieizolacyjnego środka zapobiegawczego jest obowiązek powstrzymania się przez oskarżonego od podejmowania czynności, do których był on do tej pory uprawniony.
Środki zapobiegawcze stosuje się w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a także aby zapobiec popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa. Jego zastosowanie jest uwarunkowane zebraniem dowodów wskazujących na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.
Należy jednak pamiętać, że zastosowanie wyżej wspomnianego środka zapobiegawczego nie jest równoznaczne z wygaśnięciem mandatu prezydenta miasta. Zgodnie z art. 492 § 1 kodeksu wyborczego, wygaśnięcie mandatu wójta (burmistrza, prezydenta) następuje wskutek odmowy złożenia ślubowania, niezłożenia w terminach oświadczeń majątkowych,pisemnego zrzeczenia się mandatu, utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów, naruszenia zakazu łączenia funkcji publicznych z wykonywaniem funkcji lub prowadzeniem działalności gospodarczej, orzeczenia niezdolności do pracy, śmierci, odwołania w referendum i innych.
Jak widać, zawieszenie wykonywania czynności służbowych nie jest powodem do utraty mandatu. Często jednak zdarza się, że prowadzone postępowanie karne kończy się wyrokiem skazującym lub warunkowym umorzeniem postępowania karnego – w takich wypadkach osoba pełniąca funkcję wójta traci mandat. Dopóki jednak orzeczenie skazujące lub warunkowo umarzające postępowanie nie zostanie wydane wójt (burmistrz, prezydent) wciąż pełni dotychczasowe funkcje, mimo zawieszenia wykonywania tych czynności. W związku z tym nie ma żadnego przepisu ani przesłanek, by sądzić, że prezydent w okresie zawieszenia wykonywania czynności jest zwolniony z obowiązku składania corocznego oświadczenia majątkowego.
W przypadku niezastosowania się do obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego, mimo upływu dodatkowego terminu, mandat wójta ulega wygaśnięciu w trybie art. 383 kodeksu wyborczego lub art. 492 tej samej ustawy. W wyroku z 31 stycznia 2006 r. (sygn. akt II OSK 1255/05) NSA w Warszawie uznał również, że powtarzające się naruszanie przez osobę obsadzającą urząd wójta, burmistrza czy prezydenta miasta obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego o treści określonej przepisami art. 24h u.s.g. może stanowić podstawę do sięgnięcia przez właściwy organ do środka nadzoru w postaci odwołania z funkcji w trybie art. 96 ust. 2 u.s.g. Podobnie restrykcyjnie ustawodawca podchodzi do pozostałych osób zobowiązanych do złożenia oświadczenia majątkowego. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 25 maja 2010 r. (sygn. akt I PK 188/09) pracodawca ma prawo do dyscyplinarnego zwolnienia pracownika z powodu niezłożenia oświadczenia majątkowego w terminie, jednakże z tego prawa nie może korzystać wbrew zasadom współżycia społecznego i wbrew społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu tego prawa (art. 8 k.p.).
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2013 r., poz. 594)
Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (DzU 1997 Nr 89, poz. 555)
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (DzU 2006 Nr 216, poz. 1584)
Ustawa z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (DzU 2011 Nr 21, poz. 112)
