Zbliża sie bowiem termin wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 38/12) stwierdzającego niezgodność z Konstytucją przepisu ustawy o systemie oświaty stanowiącego podstawę do wydania rozporządzenia regulującego kwestię przeprowadzania naboru do przedszkoli i szkół publicznych, a także napływają skargi obywateli zaniepokojonych niepewnością co do podstaw rekrutacji do przedszkoli i szkół.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wytyczne ustawowe nie spełniały wymogów konstytucyjnych i w konsekwencji pozostawiały organowi władzy wykonawczej zbyt dużą swobodę w ustanawianiu zasad rekrutacji. W wyroku zwrócono także uwagę na fakt, że nabór do przedszkoli i szkół, ze względu na ścisły związek z konstytucyjną gwarancją równego i powszechnego dostępu do nauki, należy do materii ustawowej. Przyznanie pewnym grupom pierwszeństwa w procesie rekrutacji, z uwagi na to, że prowadzi do ograniczenia w korzystaniu z wolności i praw innych osób, nie może być uregulowane w akcie normatywnym rangi podustawowej. Podobne uwagi odnoszą się do unormowania zasad przetwarzania danych osobowych kandydatów i ich rodzin. Ponadto brak regulacji procedury przeprowadzania rekrutacji powoduje, że nie można odwołać się od decyzji o nieprzyjęciu do przedszkola lub szkoły.
Nowelizacja ustawy powinna jasno określać model sądowej kontroli decyzji podejmowanych w procesie rekrutacji. Zasady rekrutacji regulowane są nie tylko w aktach prawa powszechnie obowiązującego, ale wynikają także ze statutów placówek. Granica dopuszczalności tworzenia własnych zasad naboru powinna być precyzyjnie uregulowana w aktach prawa powszechnie obowiązującego i musi mieć wyraźną podstawę ustawową.
(Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministerstwa Edukacji Narodowej z 24 czerwca 2013 r., Sygnatura: RPO/654450/10/I/106.9 RZ)
