Dzięki zmienionej dyrektywie w sprawie jakości powietrza roczna wartość dopuszczalna dla głównego zanieczyszczenia – drobnego pyłu zawieszonego (PM2,5) – ma zostać zmniejszona o ponad połowę. Przypomnijmy, że Unia zmierza do zerowego poziomu zanieczyszczenia powietrza najpóźniej do 2050 r. Zgodnie z wypracowanym porozumieniem władze krajowe i lokalne określą konkretne środki, które podejmą w celu spełnienia norm.
Zmiana dyrektywy ma również zapewnić tzw. „wczesne działania” w celu osiągnięcia czystszego powietrza. Oznacza to, że jeżeli w nadchodzących latach poziomy zanieczyszczenia powietrza będą wyższe niż nowe normy z 2030 r., państwa członkowskie będą zobowiązane przeanalizować, czy są na dobrej drodze do terminowego zapewnienia zgodności z przepisami, a w razie potrzeby podjąć działania i zapewnić zgodność w 2030 r. W szczególnych okolicznościach państwa członkowskie mogą dostać więcej czasu na osiągnięcie nowych norm.
– Porozumienie to jest kamieniem milowym na rzecz eliminacji zanieczyszczeń, czystszej i zdrowszej Europy. Zmienione przepisy wprowadzają normy i trajektorię, których potrzebujemy, aby chronić nasze zdrowie i środowisko przed zanieczyszczonym powietrzem. Będzie to szczególnie korzystne dla słabszych grup społecznych, takich jak dzieci i osoby starsze, i przybliży nas do naszego celu: Europa, w której zanieczyszczenie jest kwestią przeszłej i czystego powietrza naszą rzeczywistość. – mówi Virginijus Sinkevičius, komisarz do spraw środowiska, oceanów i rybołówstwa.
W porozumieniu przewidziano również zapewnienie osobom dotkniętym szkodami zdrowotnymi wynikającymi z zanieczyszczenia powietrza prawa do otrzymania odszkodowania w przypadku naruszenia unijnych przepisów dotyczących jakości powietrza. Przewidziano także większą jasność w zakresie dostępu do wymiaru sprawiedliwości, skutecznych sankcji i lepszego informowania opinii publicznej na temat jakości powietrza.
Wzmocnione mają zostać również przepisy w zakresie monitorowania i modelowania jakości powietrza oraz przygotowywania planów ochrony powietrza. Udoskonalone przepisy dotyczące monitorowania i modelowania jakości powietrza mają umożliwić ściślejszą kontrolę zgodności z normami i będą wspierać skuteczniejsze i skuteczniejsze działania mające na celu zapobieganie naruszeniom norm i reagowanie na nie.
Co dalej z porozumieniem? Parlament Europejski i Rada będą teraz musiały formalnie przyjąć zmienioną dyrektywę, by mogła ona wejśc w życie.
