Niedawno światowe media obiegło zdjęcie Rogera Federera – najwybitniejszego tenisisty ostatniego ćwierćwiecza – prezentującego swój tramwaj w rodzinnej Bazylei. Podobna tradycja zadomowiła się w polskich miastach.
Ostatnio patronów zyskały cztery nowe tramwaje w Grudziądzu. Uhonorowano Józefa Włodka, prezydenta w latach 1920–1939 (najdłużej urzędujący prezydent miasta w II Rzeczpospolitej), Wiktora Kulerskiego, publicystę, redaktora, założyciela „Gazety Grudziądzkiej”, Bronisława Malinowskiego, urodzonego tu dwukrotnego medalistę olimpijskiego w biegu na 3000 m z przeszkodami, oraz generała Józefa Hallera. Imiona zaproponowali mieszkańcy Grudziądza, zaś wyboru dokonał urząd miasta. Czworo laureatów, którzy jako pierwsi wskazali wybranych patronów, otrzymało 90-dniowe bilety okresowe.
Wcześniej podobną drogą poszedł Gdańsk – dziś imiona nosi tu ponad 70 tramwajów. Wśród patronów są postaci z Historii przez wielkie H – jak Artur Schopenhauer i Jan Heweliusz, ludzie ze świata kultury – Andrzej Wajda, Zbigniew Cybulski i Krzysztof Klenczon, polityki – Olga Krzyżanowska i Anna Walentynowicz – czy sportu, jak Andrzej Grubba i Zygmunt Chychła. Jednym z uhonorowanych ostatnio jest prof. Zdzisław Kieturakis – gdański lekarz, prekursor wielu metod leczenia chorób wrzodowych i nowotworowych. Był także tym, który jako pierwszy w Polsce wszczepił elektryczny rozrusznik serca.
W Toruniu, gdzie w ubiegłym roku wybrano trzynaścioro patronów dla kolejnych wozów, najwięcej głosów zyskali: Tony Halik, Grzegorz Ciechowski, Maria Znamierowska-Prüfferowa (etnografka) oraz językoznawca Samuel Bogumił Linde. Wśród ochrzczonych tu wcześniej pojazdów jest, rzecz jasna, „Mikołaj Kopernik”.
Bydgoszcz nie pozostaje w tyle. Tu tramwajom patronują m.in. Kazimierz Wielki, któremu gród nad Brdą zawdzięcza prawa miejskie, oraz Jeremi Przybora, który po drugiej wojnie pracował w miejscowej rozgłośni Polskiego Radia. Swoje tramwaje mają również przedwojenna aktorka Pola Negri, kryptolog Marian Rejewski (jeden z Polaków, którzy przyczynili się do złamania kodu Enigmy) oraz malarz i grafik Leon Wyczółkowski. W gronie uhonorowanych są także sportowcy, m.in. mistrzowie olimpijscy w biegach – Zdzisław Krzyszkowiak i Teresa Ciepły.
W 2022 roku patronkami tramwajów we Wrocławiu zostały zaś Maria Koterbska (która - przypomnijmy - rozsławiła niegdyś w piosence niebieskie tramwaje Wrocławia), filozofka Edyta Stein i himalaistka Wanda Rutkiewicz.
Fot. Grzegorz Mehring/UM Gdańsk
