Wójt gminy powierzył G.M. pełnienie obowiązków kierownika gminnego ośrodka pomocy społecznej na czas określony, bez konkursu, powołując się na art. 21 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ups), zgodnie z którym jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami.
Jednak wojewoda w rozstrzygnięciu nadzorczym stwierdził nieważność zarządzenia jako sprzecznego z art. 122 ust. 1 ups. W myśl tego przepisu osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej.
Czy wymogi, jakie ustawa stawia przed osobami kierującymi jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej (tj. dotyczące stażu pracy w pomocy społecznej oraz posiadania specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej), winny być spełnione zarówno przez osoby, którym powierzono stanowisko kierownika tego rodzaju jednostki, jak i osoby, którym powierzono wykonywanie obowiązków kierownika na określony czas, w tym w trybie art. 21 ups?
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, art. 122 ust. 1 ups znajduje zastosowanie do wszystkich osób, które kierują jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej. Ustawa nie różnicuje bowiem wymogów stawianych w zależności od podstawy, w oparciu o którą osoby mają wykonywać czynności leżące w gestii kierownika jednostki (akt powierzenia obowiązków, akt powołania, umowa o pracę). Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby do obejścia przepisów, mających na celu powierzanie stanowiska osobom dającym rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków kierownika jednostki pomocy społecznej. Ustawodawca nie przewidział wyłączenia stosowania wskazanych wymogów do osób, którym powierzono czasowe wykonywanie obowiązków kierownika, jak to uczynił w art. 122 ust. 2 ups w stosunku do osób kierujących placówkami rodzinnymi oraz centrami usług społecznych, o których mowa w ustawie z 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 października 2023 r., sygn. akt I OSK 1246/23
