Prawa człowieka są fundamentem każdego społeczeństwa, wynikającym z samego bycia człowiekiem. Ich przestrzeganie zaczyna się w małych społecznościach: w szkole, w urzędzie, lokalnym domu sąsiedzkim czy zakładzie pracy.
Z inicjatywą podpisania deklaracji wystąpiła Rada Kobiet przy Prezydencie Miasta Białegostoku, która przyjęła uchwałę w tej sprawie podczas posiedzenia 12 września ub. roku.
– Białystok jest i chce być miastem otwartym, bezpiecznym i wolnym od przemocy oraz wykluczenia. Różnorodność społeczności lokalnej uznawana jest tu za siłę i wartość. „Miasto Praw Człowieka” to idea, którą chcemy wprowadzić w życie poprzez polityki, programy i strategie miejskie. To ramy rozwiązań, które umożliwiają budowanie silnej, solidarnej wspólnoty, reagującej na krzywdę i stanowiącej bezpieczną przestrzeń wolną od przemocy i wykluczenia – powiedział prezydent Tadeusz Truskolaski.
Zaprezentowana w 2021 roku przez Agencję Praw Podstawowych UE Rama Miast Praw Człowieka (The Framework for Human Rights Cities) wskazuje trzy główne poziomy wdrażania zasad „Miast Praw Człowieka”. Pierwszy poziom to oficjalne zobowiązanie do ich przestrzegania. Drugi obejmuje wypracowanie struktur i procedur do wdrożenia tych zobowiązań, a trzeci poziom to opracowanie metod i narzędzi do implementacji praw człowieka na poziomie lokalnym.
Takie modele (uzgodnienia wspólnych standardów w zakresie praw człowieka) powstaną m.in. w Sopocie, Wrocławiu, Poznaniu, Warszawie, Gdańsku, Szczecinie, Bydgoszczy i Białymstoku. Białystok już teraz przestrzega praw człowieka poprzez różnorodne działania, takie jak podnoszenie jakości usług dla dzieci i młodzieży, wsparcie dla osób starszych i bezdomnych, a także integrację migrantów. Kolejnym krokiem będzie ułatwienie włączania społecznego poprzez sektorowe polityki zdrowotne, edukacyjne, rynku pracy i mieszkaniowe.
Realizacja zapisów deklaracji będzie kontynuowana w ramach projektu „Standard minimum praw człowieka w samorządzie”, współrealizowanego ze Związkiem Miast Polskich i Instytutem Miast Praw Człowieka. Przewiduje się przeprowadzenie pilotażowych diagnoz wpływu społecznego dla wybranych miejskich programów. Białystok już podjął kilka kluczowych kroków, takich jak przyjęcie deklaracji potwierdzającej zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka oraz powołanie Pełnomocnika Prezydenta Miasta Białegostoku do spraw Równego Traktowania (28 lipca 2020 r.). Utworzenie biura lub wydziału ds. praw człowieka, a także konsultacyjnej rady partycypacyjnej ds. praw człowieka, są kolejnymi etapami, którymi miasto zamierza się zająć.
oprac. na podst. inf. UM Białystok; fot. UM Białystok
