Dostęp do archiwalnych wydań „Wspólnoty” możliwy jest tylko dla zalogowanych prenumeratorów.
Jeżeli chcesz otrzymać dostęp napisz do nas: m.hac@municipium.com.pl
Nr 17/1387 - sierpnia 26, 2023
Zamów prenumeratę już dzisiaj.
Wirginia Aksztejn*, Marta Lackowska*
Metody recentralizacji i opór samorządów
Samorządność, przywrócona w Polsce reformami sprzed ponad 30 lat, była do niedawna niekwestionowaną, chronioną konstytucyjnie wartością. Pojawiały się oczywiście niewielkie pojedyncze zmiany w kompetencjach i finansach JST, ale en bloc poziom autonomii lokalnej w Polsce utrzymywał się na stabilnym, wysokim poziomie. Około 2015 r. tendencja ta została zmieniona. Jak bronią się samorządy?
Rozmawia: Janusz Król
Zmodernizowaliśmy system wodociągowy bez ponoszenia kosztów inwestycyjnych
Zarządzanie siecią wodno-kanalizacyjną w modelu PPP oraz bezpłatna komunikacja publiczna to wyróżniki naszej gminy – mówi Paweł Wąsiak, wójt Łubnian.
Sylwester Szczepaniak*
Nadchodzą zmiany w udostępnianiu danych
Lekko już było – tak można podsumować kształtujący się w Europie i Polsce system przepisów prawa regulujących dostęp do danych sektora publicznego, zasady ich udostępniania i przetwarzania. Trwają prace nad nowym aktem prawnym, który dodaje kolejne regulacje proceduralne w tym obszarze.
Renata Kaznowska*
Lex Czarnek 3.0 – renowacja systemu czy uwstecznienie szkolnictwa?
Przemysław Czarnek dąży do odbierania decyzyjności i autonomii nauczycielom, rodzicielskim samorządom, zamierza ograniczać niezależność szkół poprzez zwiększanie narządów kontroli i monitorowania.
Red. Śląski Związek Gmin i Powiatów
Mobilność otwiera drzwi do miasta
Mobilność to jeden z ważniejszych czynników decydujących o atrakcyjności miast i gmin, zarówno dla mieszkańców, jak i inwestorów. To także obszar rozwoju, który wchłania rozwiązania smart city i dostosowuje je do potrzeb lokalnych.
Dominik Krzysztofowicz
Centra Usług Społecznych lepsze od OPS-ów
Narodowa Rada Rozwoju przedstawiła raport z funkcjonowania centrów usług społecznych, wprowadzonych ustawą obowiązującą od 2021 r. Takie centra utworzyło 51 gmin. Autorzy raportu są zadowoleni z efektów ustawy. Nie brakuje jednak głosów krytyki, między innymi odnośnie do kolejności działań, czyli najpierw ustawy, a dopiero później pilotażu.
Jakub Dorosz-Kruczyński
Zabytek archeologiczny na placu budowy
Na początku sierpnia media obiegła informacja o niezwykłym odkryciu w Łeknie (wielkopolskie). Podczas prac przy budowie drogi na rynku znaleziono drewnianą drogę sprzed pół tysiąca lat. Prace budowlane w tym miejscu wstrzymano, a na stanowisku archeologicznym pracę rozpoczęli studenci pod okiem dr. Marcina Krzepkowskiego z Muzeum Regionalnego w Wągrowcu. Podobna sytuacja może zdarzyć się podczas każdej budowy, szczególnie w miejscach z bogatą historią. Wyjaśniamy, jakie skutki prawne wywołuje takie znalezisko.
dr Karol Popławski*
Wspólnota mieszkaniowa stroną postępowania
Ustalenie statusu strony postępowania administracyjnego każdorazowo wymaga ustalenia interesu prawnego wnioskującego podmiotu. Wspólnoty mieszkaniowe zachowują uprawnienie do bycia stroną postępowania administracyjnego, jednakże w zakresie własnych kompetencji. Nie wyklucza to indywidualizacji interesu prawnego przez poszczególnych właścicieli lokali.
Mateusz Górski
Spada liczba kontroli RIO
Jednostki samorządu terytorialnego w 2022 r. popełniły więcej błędów niż 2021 r., na szczęście skutkowały one mniejszym obciążeniem lokalnych budżetów. Spada natomiast liczba kontroli przeprowadzanych przez regionalne izby obrachunkowe, również one muszą liczyć się z brakami kadrowymi.
Zielona samodzielność energetyczna
Nadrzędnym celem powołania Niepołomickiej Spółdzielni Energetycznej było doprowadzenie do maksymalnej samodzielności energetycznej, dzięki maksymalizacji efektywności źródeł odnawialnych. Uzyskana w ten sposób energia może być spożytkowana dowolnie, w tym do ogrzewania budynków.
Spółki komunalne zawyżały wynagrodzenia prezesów i członków rad nadzorczych
NIK sprawdziła osiem spółek komunalnych i stwierdziła permanentne przepisów ustawy kominowej. Teraz prezesi i członkowie rad nadzorczych mają problem – muszą zwrócić nienależnie pobrane pieniądze. Tłumaczyć się musiał także jeden burmistrz.
Kujawsko-pomorskie rozdysponuje 4 miliardy złotych do końca roku
Program Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021–2027 ruszył pełną parą. Wystartowało już kilkadziesiąt konkursów, zawarto pierwsze umowy. Najbliższe miesiące będą pełne pracy dla samorządowców z regionu, którzy będą chcieli sięgnąć po kawałek tortu wartego 8,6 mld zł. W sumie, do końca roku samorząd województwa planuje ogłosić 117 konkursów i naborów niekonkurencyjnych.
Poznań: ruszyła przebudowa dziedzińca przed Centrum Kultury Zamek
Projekt został wyłoniony w konkursie, a pod koniec czerwca podpisano umowę z generalnym wykonawcą. Prace potrwają 18 miesięcy. Powstanie zielone miejsce, o którymi dyrektorka CK Zamek mówi: to będzie oaza na miejskiej wyspie ciepła.
Grzegorz Drozd*
Nabór na stanowisko pracownika samorządowego
Mogłoby się wydawać, że organizatorzy konkursów na wolne stanowiska w urzędach opanowali przeprowadzanie naborów do perfekcji. Nic bardziej mylnego, o czym świadczy liczne orzecznictwo sądów. W artykule przypominamy, na co zwrócić uwagę organizując nabór i co staje się przedmiotem rozstrzygnięć sądów.
Uzyskanie danych z rejestru PESEL
Mieszkanka zawnioskowała o udostępnienie danych z rejestru PESEL, które potrzebne jej były do wystąpienia do sądu z pozwem o alimenty przeciwko córce. Nie jest to jednak interes prawny w rozumieniu art. 46 ust. 2 pkt 1 ustawy z 2010 r. o ewidencji ludności, bowiem mieszkanka m.in. nie przedstawiła żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że sąd wezwał ją do wskazania adresu córki. Tylko w takiej sytuacji można byłoby mówić o tym, że konieczność uzyskania danych z rejestru PESEL umotywowana jest interesem prawnym, aktualnym i wynikającym z prawnego obowiązku wskazania danych osoby pozwanej, w tym jej adresu.
Żandarm w zespole interdyscyplinarnym
Rada gminy powinna określić w drodze uchwały, tryb i sposób powoływania oraz odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego. Obowiązek ten spoczywa na niej również, gdy nie wszyscy przedstawiciele muszą być obecni w jej składzie.
Właściwa kwalifikacja uchwały
Dla kwalifikacji danego aktu, jako aktu normatywnego powszechnie obowiązującego, oprócz charakteru norm prawnych i kształtowania przez te normy sytuacji prawnej adresatów oraz wydania go przez kompetentny organ, istotne znaczenie ma instytucja publikacji aktu. Prawidłowe ogłoszenie aktu prawa miejscowego ma zasadnicze znaczenie dla jego obowiązywania, ponieważ warunkuje jego wejścia w życie.
Sylwester Szczepaniak*
Od grudnia w samorządzie ruszą e-doręczenia
Ustawa o doręczeniach elektronicznych to akt, o którym mimo wakacji mówi się bardzo dużo. Niedawno bowiem przesądzono, że samorząd terytorialny będzie musiał wejść w nowy system doręczeń elektronicznych w grudniu br.
Jakub Kobyliński*
Odpowiedzialność osób sprawujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie
W związku z wykonywanymi przez siebie pracami (świadczonymi usługami) osoby sprawujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą zostać pociągnięte do różnego rodzaju odpowiedzialności, w sytuacji gdy dopuszczą się czynów, za które ustawa przewiduje określone sankcje. W grę może wchodzić przede wszystkim odpowiedzialność karna oraz zawodowa tych osób, której istnienie w świadomości samych zainteresowanych jest bardziej instynktowne. Przypuszczalnie jednak, nieco gorzej rzecz się ma, gdy chodzi o odpowiedzialność cywilnoprawną, która może wystąpić obok lub niezależnie od wcześniej wymienionych dwóch sfer odpowiedzialności. Spróbujmy zatem przeanalizować wszystkie trzy reżimy.
Mateusz Górski
Podwykonawstwo w zamówieniach in-house
Ostatnia duża nowelizacja prawa zamówień publicznych miała m.in. za zadanie ograniczenie stosowania instytucji podwykonawstwa w przypadku zamówień in-house. Zdarzało się, że spółki publiczne nadużywały swojej pozycji i z nieuzasadnionych przyczyn ograniczały konkurencyjność na rynku. Nowelizacja przepisów spowodowała znaczące różnice interpretacyjne, dlatego Urząd Zamówień Publicznych zdecydował się przeprowadzić kontrolę tego typu zamówień.
Walka z biurokracją
Do Sejmu trafił projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych autorstwa Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji. Wprowadza ona szereg zmian w wielu aktach prawnych. Przedstawiamy część z nich.