Kolegium regionalnej izby obrachunkowej podjęło uchwałę w sprawie przekazania wojewodzie uchwały rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie hipoteki na rzecz banku spółdzielczego na nieruchomości stanowiącej własność gminy.
Jak zauważył organ nadzoru, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (DzU z 2023 r. poz. 1325) w zakresie działalności nadzorczej właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia w sprawach: procedury uchwalania budżetu i jego zmian, budżetu i jego zmian, zaciągania zobowiązań wpływających na wysokość długu publicznego jednostki samorządu, terytorialnego oraz udzielania pożyczek, zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, podatków i opłat lokalnych, do których mają zastosowanie przepisy ustawy Ordynacja podatkowa, absolutorium, wieloletniej prognozy finansowej i jej zmian. Tymczasem przedłożona RIO uchwała nie obejmowała swoim zakresem spraw, o których mowa w przywołanym przepisie.
Właściwość izb została określona w drodze enumeracji pozytywnej, wytyczającej granicę nadzoru pomiędzy rozpatrywaniem spraw przez wojewodów i RIO. Wojewoda jest organem nadzoru ogólnego, czyli organem właściwym do rozpatrywania wszystkich spraw, które nie należą do Prezesa Rady Ministrów i do regionalnej izby obrachunkowej. Wojewodowie sprawują nadzór ogólny, podczas gdy izby – nadzór wyspecjalizowany. Nadzór nad samorządem terytorialnym powinien pozostawać w gestii wojewody, natomiast działalność izb obrachunkowych powinna się ograniczyć tylko do spraw finansowych.
Kolegium RIO uznało, że nie jest organem właściwym do badania nadzorczego uchwały w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie hipoteki na rzecz banku spółdzielczego na nieruchomości stanowiącej własność gminy. Dlatego przekazało sprawę do właściwego organu, czyli do wojewody.
Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie z 21 lutego 2024 r. nr 0102-101/24
