Dostęp do archiwalnych wydań „Wspólnoty” możliwy jest tylko dla zalogowanych prenumeratorów.
Jeżeli chcesz otrzymać dostęp napisz do nas: m.zdrojewska@municipium.com.pl
Nr 7/1299 - kwietnia 4, 2020
Zamów prenumeratę już dzisiaj.
Rozmawia: Janusz Król
Sytuacja sektora turystycznego w Świnoujściu jest tragiczna
Hotele są zamknięte, także dla najmu krótkoterminowego. Wszyscy przedsiębiorcy, którzy prowadzili sanatoria, uzdrowiska, pensjonaty, zawiesili działalność. Skutkiem tego było zawieszenie działalności przez restauratorów, sprzedawców pamiątek. Właściciele hoteli kilka miesięcy przetrzymają, natomiast ludzie, którzy stracą pracę, zostaną bez środków do życia – mówi Janusz Żmurkiewicz, prezydent Świnoujścia.
Magdalena Gryn
Samorządowcy zdają piekielnie trudny egzamin
Wraz z ogłoszeniem stanu epidemii polscy samorządowcy stanęli przed bezprecedensowymi wyzwaniami. Każdego dnia podejmują radykalne kroki związane z polityką zdrowotną, społeczną i funkcjonowaniem urzędów. I już liczą straty, dlatego apelują do rządu o wsparcie.
Lech Gniady*
Milcząca zgoda organu administracji w okresie epidemii
Zgodnie z nowelizacją specustawy związanej z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w okresie stanu epidemii nie stosuje się m.in. przepisów o bezczynności organów. Terminy dotyczące milczącego załatwienia sprawy i innych spraw, w których brak wyrażenia sprzeciwu przez organ uprawnia stronę do podjęcia pewnych działań – nie będą rozpoczynane, a rozpoczęte ulegają zawieszeniu.
Andrzej Gniadkowski
Samorządowcy odmówili wszczęcia procedur wyborczych
Związek Miast Polskich, Stowarzyszenie Młodego Samorządu, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski – to tylko część organizacji, które domagają się przesunięcia terminu wyborów prezydenckich. Kilku samorządowców już zadeklarowało, że niezależnie od rozwoju sytuacji wyborów nie przeprowadzi. Nie zamierzają podejmować działań w celu wyłonienia i szkolenia komisji.
Mariusz Gołaszewski*
Finanse samorządowe jeszcze bardziej zagrożone
Epidemia negatywnie odbija się na finansach JST – przestoje w pracy przedsiębiorstw i zwolnienia pracowników oznaczają zdecydowanie niższe niż prognozowano wpływy do samorządowych kas. Jest to szczególnie odczuwalne w gminach, w których duże znaczenie ma branża turystyczna i rozrywkowa, obecnie niemal zupełnie niefunkcjonująca. A warto zaznaczyć, że tegoroczne budżety w wielu JST uchwalono z dużym trudem – ubiegłoroczna reforma podatkowa obniżająca wysokość podatku PIT i wprowadzająca tzw. PIT zero dla osób do 26. roku życia, a także podniesienie płacy minimalnej, utrudniły zbilansowanie finansów.
Bartosz Wilk*
Załatwianie spraw w urzędzie może się wydłużyć
28 marca 2020 r. Sejm RP przyjął tzw. tarczę antykryzysową. Jest to de facto nowelizacja specustawy z 2 marca 2020 r. (potocznie nazywanej ustawą w sprawie koronawirusa). Zawiera ona regulacje dotyczące zachowania terminów ustawowych – zarówno przez urzędy, strony postępowań, jak i ich pełnomocników.
Bartosz Wilk*
Organizacja sesji rady w czasie pandemii
Rozpowszechnianiu się koronawirusa sprzyjać ma obecność w zamkniętym pomieszczeniu, przez dłuższy czas, wielu ludzi. Nietrudno o takie okoliczności w przypadku obrad rad (sejmików) i ich komisji, zwłaszcza w małych samorządach, w których z uwagi na ograniczenia lokalowe uczestniczące osoby siedzą ramię w ramię. Samorządy różnie podchodzą do tego problemu. Jakie są ograniczenia prawne i zagrożenia działań ograniczających obecność mieszkańców?
Maciej Kiełbus*
Zdalne głosowanie uchwał. Co na to nadzór prawny?
Spór interpretacyjny o możliwość odbywania przez radę gminy sesji z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość lub korespondencyjnie i podejmowania w taki sposób uchwał zaowocował propozycją zmiany przepisów. Zmiana może jednak stać się źródłem kolejnych wątpliwości interpretacyjnych.
Andrzej Gniadkowski
Nauczyciele dostaną wynagrodzenia także za godziny ponadwymiarowe
Jakie pensje powinni otrzymać nauczyciele za czas zawieszenia działalności dydaktycznej i za pracę zdalną? Najwięcej pytań dotyczy godzin ponadwymiarowych. Rozporządzenie MEN z 20 marca nieco ten problem łagodzi wprowadzając zapis sugerujący uwzględnianie tych godzin.
Grzegorz Pochopień
Ograniczenie funkcjonowania szkół i placówek a dotacja
Fizyczne zamknięcie placówek oświatowych na pewien czas rodzi pytania dotyczące udzielania dotacji. Można się też zastanawiać nad wpływem tej sytuacji na wysokość dotacji w kolejnych miesiącach. Niektórzy samorządowcy postulują nawet wstrzymanie ich wypłacania. Czy słusznie?
dr Marcin Rulka
Wybory w trakcie epidemii?
Wydarzenia ostatnich tygodni związane z wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii, wpływają na każdy aspekt życia, również tego politycznego. Zagrożenie zarażeniem wirusem SARS-CoV-2 sprawia, że zgodnie z zaleceniami ograniczamy swoją aktywność. Wydawałoby się, że również wszelkie wydarzenia polityczne (wybory, referenda) powinny być w pierwszej kolejności przełożone na późniejszy termin – szczególnie że polskie prawo wyborcze nie stwarza większości osobom objętym izolacją lub kwarantanną możliwości wzięcia udziału w głosowaniu. Wybory jednak odbywają się normalnie (w czasie pisania tego artykułu).
Emilia Florek
Zamówienia publiczne w tarczy antykryzysowej
Sejm uchwalił przepisy, które mają rozwiązać problemy związane ze wstrzymaniem realizacji zamówień publicznych w związku z epidemią COVID-19. Regulacje te nie wychodzą jednak w pełni naprzeciw różnorodnym wyzwaniom, z jakimi borykają się zamawiający i wykonawcy w kontekście występujących obecnie nadzwyczajnych sytuacji. Co więcej, prezentowane przepisy mogą budzić wątpliwości interpretacyjne, a ich stosowanie w praktyce może być utrudnione.
Rozmawia: Andrzej Gniadkowski
Programy i strategie samorządów będzie trzeba zmienić
Problemy gospodarcze i społeczne będą rosły, a cierpliwość ludzi zacznie wygasać. Trzeba jak najszybciej uruchomić pomoc dla małych i średnich firm, wzmacniać zdalne usługi edukacyjne, administracyjne i socjalne. Wkrótce trzeba będzie stworzyć nowe formy samorządowej działalności kulturalnej, a nawet rekreacyjnej – mówi dr hab. Andrzej Sztando, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, specjalista w zakresie zarządzania strategicznego w samorządach.
Sławomir Wojciechowski*
Przestańmy angażować mieszkańców do przenoszenia dokumentów od urzędu do urzędu
Instytucje publiczne mogą kontaktować się między sobą przez ePUAP. Urząd Stanu Cywilnego w Nowej Soli wspólnie z Departamentem Spraw Obywatelskich MSWiA opracował rozwiązanie w zakresie komunikacji między USC a ZUS, które eliminuje konieczność udziału obywatela w procesie przekazywania informacji o zgonie między wymienionymi instytucjami.
Anna Syrokosz*
Jak Cieszyn poradził sobie z reklamą
W drugiej części artykułu poświęconego temu miastu skupiamy się na konsultacjach projektu uchwały krajobrazowej z mieszkańcami oraz formalnych uzgodnieniach i procedurze uchwalenia. Uchwała reguluje zastosowanie w przestrzeni tablic i urządzeń reklamowych (szyldów i reklam), obiektów małej architektury i ogrodzeń. Dotyczy zarówno terenów prywatnych, jak i publicznych. Zasady są takie same dla wszystkich podmiotów w mieście.
Sławomir Bukowski
Naszemu wójtowi z pomocą
Kosztowna diagnostyka, chemioterapia. Kiedy wójt gminy Świdnica dowiedział się, że ma raka i poszedł na długie zwolnienie, mieszkańcy zorganizowali zbiórkę pieniędzy na jego leczenie. Krzysztof Stefański: – Dzięki tym wspaniałym ludziom doświadczyłem czegoś, czego każdemu życzę: ogromnej, bezinteresownej przyjaźni, wsparcia i otuchy.
Sławomir Brodziński*
Głos czytelnika: gdy wójt chce rządzić radą
W 1. numerze „Wspólnoty” opublikowaliśmy artykuł Zygmunta Laskowskiego „Gdy rada chce rządzić wójtem”. Sławomir Brodziński w nadesłanej polemice zwraca uwagę, że zdecydowanie częściej występuje sytuacja odwrotna – to wójtowie (burmistrzowie, prezydenci) są autokratami, a rola rady jest drugo-, a nawet trzecioplanowa.
Dominik Krzysztofowicz
Nowoczesna przestrzeń dla seniorów
Gmina Łysomice, dotknięta – podobnie jak inne samorządy – wieloma problemami społecznymi, w tym niewystarczającym wsparciem dla seniorów w obliczu starzejącego się społeczeństwa, prowadzi szereg inwestycji będących elementem rewitalizacji społeczno-gospodarczej. Jedna z nich realizowana jest w miejscu byłej Gminnej Spółdzielni „Samopomoc chłopska”, gdzie powstanie kompleks rekreacyjno-wypoczynkowy z budynkiem na cele aktywizacji społecznej.
Barbara Świba
Podział nieruchomości bez planu miejscowego i warunków zabudowy
Czy na obszarze z brakiem planu miejscowego możliwe jest wydzielenie działki pod nową zabudowę, jeżeli wcześniej nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy – podział w trybie art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami? Co do zasady wydzielenie w oparciu o ten przepis „działki budowlanej” (na której planowana jest zmiana zagospodarowania terenu i lokalizacja nowej zabudowy na obszarze o braku planu miejscowego, dla której nie wydano decyzji o warunkach zabudowy) nie powinno mieć miejsca. Podpowiadamy, jak zatem postąpić w takim przypadku.
Mateusz Górski
Nowe PZP: Klauzule przeglądowe
Klauzule przeglądowe (adaptacyjne) to postanowienia zawarte w umowie, które stwarzają możliwość przystosowania treści stosunku prawnego do zmieniających się w trakcie trwania umowy warunków. Jakie są podstawy prawne ich stosowania? Kiedy i w przypadku jakich usług zamawiający powinien z nich skorzystać?
Ewa Bicka*
Badania profilaktyczne pracowników w czasie epidemii
W związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie epidemii, związanych z rozprzestrzenianiem się COVID-19, działalność wielu placówek medycyny pracy jest czasowo zawieszana. Spowodowało to problemy dla pracodawców (również samorządowych), którzy nie wiedzą, jakie działania mają podjąć, kiedy z uwagi na upływ czasu należy skierować pracownika na badania kontrolne, a placówka medyczna, z którą mają podpisaną umowę na świadczenie badań medycyny pracy zawiesiła działalność. Podobnie problematyczną kwestią jest konieczność uzyskania zaświadczenia o zdolności do pracy pracownika powracającego z długotrwałego zwolnienia lekarskiego lub przyjmowanego do pracy.
dr Bartosz Mendyk
Praca zdalna w urzędzie a ochrona danych osobowych
Walka z koronawirusem trwa również w urzędach, które ze względów zwiększenia bezpieczeństwa coraz częściej decydują się na pracę zdalną. Administratorzy danych osobowych powinni być jednak wyczuleni, bowiem za naruszenie prywatności odpowiadać będą oni. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę organizując pracę zdalną urzędników.
Patryk Kuzior*
Uzgadnianie z organem prowadzącym zamiaru wprowadzenia monitoringu w szkole
Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa uczniów dyrektor szkoły, w uzgodnieniu z organem prowadzącym szkołę, może wprowadzić szczególny nadzór nad pomieszczeniami szkoły lub terenem wokół niej w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring). Nie ma jednak żadnych podstaw do tego, aby dyrektor miał prawo wyznaczać organowi prowadzącemu termin do dokonania czynności w ramach współdziałania, a nadto ustalać skutki prawne braku stanowiska organu prowadzącego w zakreślonym przez dyrektora zespołu terminie.