Dostęp do archiwalnych wydań „Wspólnoty” możliwy jest tylko dla zalogowanych prenumeratorów.
Jeżeli chcesz otrzymać dostęp napisz do nas: m.zdrojewska@municipium.com.pl
Nr 1/1189 - stycznia 2, 2016
Zamów prenumeratę już dzisiaj.
Wojciech Szczurek Samorządowiec Roku 2015
Jest jednym z najpopularniejszych prezydentów w kraju, a gdynianie go wręcz uwielbiają, dając temu dowody w kolejnych wyborach. W polskim Sejmie jest tylko jedna partia, która działa dłużej niż on jest prezydentem (PSL). To jeden z powodów, dla których może sobie pozwolić na dużą niezależność. Jego pomysłem jest silne przeciwstawienie polityki lokalnej polityce ogólnopolskiej, w którą stara się nie mieszać.
Rozmawiają: Janusz Król i Andrzej Gniadkowski
Bez udziału samorządów dobrych reform w Polsce nie będzie
O polskiej naiwności w stosunkach z Komisją Europejską, błędach ustawy metropolitalnej, pomyśle na lepszą współpracę na linii rząd – samorząd i potrzebie konkurencji pomiędzy miastami mówi prezydent Gdyni Wojciech Szczurek.
Andrzej Gniadkowski
Szef prawdziwego ruchu miejskiego
Harcerz, sędzia, polityk doskonały, chociaż z tego ostatniego określenia nie byłby pewnie zadowolony. Woli, gdy mówią o nim samorządowiec, a do ogólnopolskich partii politycznych ma spory dystans. Wojciech Szczurek rządzi Gdynią od 1998 roku. W samorządzie był od samego początku – najpierw jako radny, później przewodniczący rady miasta. Jego ugrupowanie Samorządność bije rekordy popularności, a Gdynia rozwija się, zachowując szacunek dla tradycji.
Andrzej Gniadkowski
Infobox, czyli jak powstaje miasto
Jak przekazać ludziom pomysły na miasto i jak je konsultować? Ciekawym sposobem jest gdyński infobox. To nie tylko miejsce spotkań, w którym tematem przewodnim jest przyszłość, ale też pomysł na rewitalizację zaniedbanej części śródmieścia.
Dialog z mieszkańcami
O dialogu obywatelskim, konsultacjach społecznych najwięcej się mówi przed wyborami. Skoro więc teraz nie jest to już lub jeszcze ten czas, mamy szansę na zastanowienie się, jak w samorządach ten dialog na co dzień wygląda i jak powinien wyglądać. We współpracy z Fundacją Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych będziemy pisać na temat standaryzacji lokalnych konsultacji społecznych. Na pierwszy ogień – spotkania z mieszkańcami jako forma konsultacji.
Andrzej Gniadkowski
Nowe szaty starego bubla
18 grudnia projekt ustawy okołobudżetowej bez poprawek został przyjęty przez Senat. Ustawa kopiuje rozwiązania z poprzedniego roku dotyczące rozliczania się samorządów z części subwencji oświatowej. Przepisy te zostały zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego.
Agnieszka Korniłow
Dworce nową wizytówką miast
Integracja dworców kolejowych i autobusowych umożliwiających wygodne przesiadki do komunikacji miejskiej to w dużych miastach trend wymuszony nie tylko oczekiwaniami mieszkańców, ale i dostępnością środków unijnych na tego rodzaju przedsięwzięcia. Samorządy przygotowując projekty centrów przesiadkowych, stawiają na coraz bardziej innowacyjne rozwiązania. Kilka z nich prezentujemy.
Justyna Kamińska
Samorządy bogatsze, ale i bardziej zadłużone
W 2014 r. dochody ogółem budżetów JST wyniosły 194 337,2 mln zł. Przy wydatkach ogółem na poziomie 196 754,2 mln zł deficyt budżetowy JST zwiększył się do 2417,0 mln zł. W porównaniu z rokiem 2013 dochody wzrosły o 5,9 proc., a wydatki o 7 proc. – wynika z raportu o gospodarce finansowej, przygotowanego przez Główny Urząd Statystyczny.
Sławomir Bukowski
Koniec z sortowaniem śmieci w domach?
Technologia opracowana przez polską firmę nie tylko pozwala zrezygnować z sortowania odpadów na poziomie gospodarstwa domowego, ale zapewnia jeden z najwyższych poziomów odzysku surowców wtórnych na świecie. Zakład Mechaniczno-Cieplnego Przetwarzania Odpadów wykorzystujący te rozwiązania działa już w Różankach koło Iławy.
Piotr Sołtyk*
Planowanie pracy audytu wewnętrznego
Regulacje prawa finansowego, a także wytyczne standardów zawodowych audytu wewnętrznego zobowiązują audytora wewnętrznego do przygotowania planu pracy w perspektywie rocznej.
Sławomir Bukowski
Oszałamiające ogrody zoologiczne
Łódzkie zoo szykuje się do największej w swojej historii inwestycji: budowy Orientarium. Czy powtórzy ono sukces Afrykarium we Wrocławiu, które przez rok odwiedziły aż 2 miliony gości? Polskie ogrody zoologiczne przechodzą fazę spektakularnych modernizacji. W Warszawie w grudniu po remoncie otwarto akwarium z 11-metrowym zbiornikiem i zwierzętami Amazonii.
Damian Walczewski
Pogromcy Bazgrołów piszą do prezydenta
Krakowska organizacja walcząca z ulicznym graffiti skierowała do prezydenta Andrzeja Dudy apel o podjęcie działań mających na celu przeciwdziałanie powstawaniu w Polsce bohomazów na elewacjach budynków.
Kamil Makowski
Łączenie gmin
Procedura połączenia gmin oraz powiatów funkcjonująca do końca 2015 r. nie spełniła swojej funkcji. Skutkiem tego powstała sytuacja, w której wiele samorządów opierało się tylko na prostej realizacji zadań z wyłączeniem działalności inwestycyjnej. Ustawodawca dostrzegając problem, znowelizował ustawy ustrojowe poprzez ułatwienie łączenia się gmin oraz powiatów. Rozstrzygnięty też został problem następstwa prawnego, a dla łączących się jednostek samorządu przewidziano zachęty finansowe.
Tomasz Nadolny, doradca prezydenta Gdańska
Bremeńska lekcja o uchodźcach
Kiedy kilka miesięcy temu szef Rady Miasta Związkowego Bremen zaprosił nas z wizytą, byśmy mogli na własne oczy zobaczyć sytuację uchodźców i instytucji się nimi zajmujących, nie wiedziałem, że dotrę tam zaledwie kilka dni po zamachach w Paryżu. Obserwując polską dość histeryczną reakcję na wydarzenia we Francji, byłem ciekaw, jak reaguje niemieckie społeczeństwo, które przyjęło na siebie większą część dzisiejszej wędrówki ludów. Na miejscu mieliśmy okazję poznać niemiecki system weryfikowania uchodźców i dowiedzieć się, jak w praktyce wygląda cały system pomocowy.
Sławomir Wojciechowski
Diagnoza funkcjonowania urzędów stanu cywilnego
Dane gromadzone przez urzędy stanu cywilnego o obywatelach są wykorzystywane zarówno przez państwo, jak i obywateli. 1 marca 2015 roku na skutek wejścia w życie nowej ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego zaczęły obowiązywać zupełnie nowe, odmienne od dotychczasowych, zasady rejestracji stanu cywilnego. Po ponad roku funkcjonowania tych przepisów niezbędne jest gruntowane przeanalizowanie aktualnej sytuacji.
Bogusław Kośmider, Samorządowiec Roku 2016
Od 1994 roku jest radnym Krakowa, od dwóch kadencji jej przewodniczącym, w plebiscytach lokalnych mediów czterokrotnie wybierano go najlepszym krakowskim radnym, dwukrotnie został Krakowianinem roku. Jest bez wątpienia kompetentnym radnym, sprawnym przewodniczącym, liczącą się w Krakowie osobowością. Decyzją Kolegium Redakcyjnego Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” Bogusław Kośmider został Samorządowcem Roku 2016.
Andrzej Gniadkowski
Krakowski element stoicyzmu
Ludzie chcą widzieć efekty podejmowanych działań. Szybko zniechęcają się i krytykują, gdy ich nie ma. Ja wiem, że najlepsze rezultaty przychodzą z czasem – mówi Bogusław Kośmider. – Dlatego staram się być wytrwały. U nas mówi się „Langsam, Langsam, aber sicher”, czyli „rób wolno, ale solidnie”.
Janusz Król
Trzeba wzmocnić kontrolną funkcję rady
Mamy kompetencje do uchwalania budżetu, udzielania absolutorium, podejmowania uchwał planistycznych, ale w rzeczywistości żadnej z tych rzeczy nie jesteśmy w stanie znacząco zmieniać. Jest jak w korporacjach – rada gminy pełni funkcję rady nadzorczej i nie ma bezpośredniego wpływu na zarządzanie – mówi przewodniczący Rady Miasta Krakowa Bogusław Kośmider.
Dominik Krzysztofowicz
Ministerstwo dyscyplinuje ZIT-y
Resort rozwoju martwi niska kontraktacja środków przeznaczonych na regionalne ZIT-y. Jeszcze w grudniu w niektórych regionach nie było podpisanych żadnych umów, a poziom alokacji środków w kraju jest daleki od oczekiwanych 19 proc. W związku z tym ministerstwo zwróciło się do marszałków o przesłanie planów naprawczych.
Daniel Panek*
Samorządy stracą na infrastrukturze kolejowej
Od 1 stycznia 2017 r. zmienią się przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dotyczące zwolnienia od podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej. Już na pierwszy rzut oka widać, że nowelizacja nie tylko zmniejszy wpływy samorządów z podatku od nieruchomości, ale doprowadzi również do nowych sporów z podatnikami.
Dagmara Kafar
Zgoda inwestycyjna jak warunek konieczny rozpoczęcia budowy
Obowiązujące obecnie tryby postępowania poprzedzające realizację inwestycji postrzegane są jako nadmiernie sformalizowane i przeregulowane, skomplikowane, restrykcyjne, niezrozumiałe i niespójne. ponieważ zasady prawne rozlokowane są w wielu ustawach. Dyskutowany właśnie kodeks urbanistyczno-budowlany ma ambicję zmienić ten stan rzeczy.
Marcin Murawski*
Samorządy mają zamykać szpitale?
Ministerstwo Zdrowia proponuje zmiany, które albo wymuszą na samorządach zwiększenie finansowania szpitali, albo pozamykanie niektórych oddziałów.
Małgorzata Januchowska
Autobus prywatny, a jednak miejski
Gminne spółki i zakłady komunikacyjne coraz częściej powierzają obsługę własnych linii prywatnym przewoźnikom. To bardzo udana i jak się okazuje, opłacalna dla obu stron współpraca. Dla dużego miasta oznacza wielomilionowe oszczędności, podniesienie poziomu świadczonych usług komunikacyjnych i lepszą odpowiedź na potrzeby mieszkańców, a firmom – stałe comiesięczne wpływy powalające na utrzymanie, a także rozwój działalności biznesowej.
Sławomir Bukowski
Urzędowy sklep z podatkami
Podatek od nieruchomości, rolny, leśny czy od środków transportowych od osób fizycznych wrocławianie mogą opłacać przez internet, nawet za pomocą karty kredytowej. „Sklep z podatkami” uruchomiony przez urząd miasta to zaawansowana technologicznie platforma pozwalająca mieszkańcom sprawdzać bieżące zobowiązania wobec miasta i je regulować.
Justyna Kamińska
Metamorfoza Marek
Przebudowa alei Marszałka Piłsudskiego, przy której powstaną parkingi dla rowerów, nowe przystanki i chodniki, ale także remonty kamienic i założenie spółdzielni socjalnej prowadzącej jadłodajnię – podwarszawskie Marki w najbliższych latach bardzo się zmienią. Radni miasta przyjęli właśnie Lokalny Program Rewitalizacji na lata 2016–2025.
Sławomir Bukowski
Jedyne takie lekcje w Europie
Multimedialne Centrum Natura w Ostrołęce, które będzie organizować warsztaty ekologiczne dla szkół, już otwarte. Największą atrakcją jest sala kinowa do projekcji filmów 5D, w której widzów otacza 360-stopniowy ekran. Jest też sala wyposażona w urządzenia badawcze i multimedialne, w której uczniowie mogą przeprowadzać eksperymenty.
Ryszard Haczek*
Gmina jest wspólnotą mieszkańców. Czyli właściwie kogo?
Aby sprawnie zarządzać JST, trzeba stworzyć podstawy prawne zapewniające samorządom dostęp do informacji o faktycznej liczbie mieszkańców, i to w różnych przedziałach wiekowych. Z powodu braku takich danych rośnie ryzyko podejmowania błędnych decyzji inwestycyjnych i rozwojowych. Jest grupa osób, które chciałyby się zarejestrować jako mieszkańcy, ale wobec różnych ograniczeń – faktycznych bądź prawnych – nie może tego zrobić, gdyż nie istnieje odpowiedni rejestr, który by to umożliwiał.
Joanna Podgórska-Rykała
Sosnowiecka Rada Seniorów – początki i wyzwania
Jedną z możliwości włączania osób starszych w proces podejmowania miejskich decyzji jest powołanie tzw. rady seniorów. Instytucja ta pełni funkcję konsultacyjno-doradczą oraz reprezentuje interesy najstarszych mieszkańców miasta względem władz samorządowych.
Barbara Świba
Korekta błędów lub omyłek w ewidencji gruntów i budynków
W przypadku stwierdzenia, że ewidencja gruntów i budynków stała się nieaktualna organy administracji geodezyjnej i kartograficznej zobowiązane są podjąć działania niezbędne do jej zaktualizowania. Dokonywanie zmian w ewidencji gruntów i budynków przez korygowanie błędów lub omyłek nie jest wyłączone, jeżeli pozostaje to w zgodzie ze stanem prawnym, który ewidencja ma odzwierciedlać, a nie tworzyć – tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, w wyroku z 15 maja 2012r., III SA/Lu 86/12.
Prawo dzieci do języka
Zajęcia pozalekcyjne z języka polskiego dla dzieci obcokrajowców to problem, który dotyczy obowiązku zapewnienia przez szkołę dodatkowych zajęć z języka polskiego dla dzieci obcokrajowców, wykraczającego poza regularny program zajęć lekcyjnych obowiązujący wszystkich uczniów danego rodzaju szkół. Biorąc pod uwagę nieustannie rosnącą mobilność Europejczyków, migrację zarobkową oraz prognozowany napływ uchodźców, warto pochylić się nad tematem, z którym dotychczas polskie szkoły musiały mierzyć się raczej incydentalnie.