Rada gminy podjęła uchwałę, w której postanowiono przekazać wójtowi gminy skargę mieszkańców w przedmiocie ustalenia, czy zastępca reprezentując urząd gminy w związku gmin nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku poinformowania wójta oraz rady gminy o podjętej uchwale dotyczącej zwiększenia stawki członkowskiej płaconej do związku.
W uzasadnieniu uchwały wskazano, że skarga nie zawiera zarzutów dotyczących działalności organu wykonawczego gminy – wójta. Napisano także, że zastępca wójta nie jest organem gminy, zadania swoje wykonuje z upoważnienia albo w zastępstwie wójta. W związku z tym uznano, że do rozpatrzenia skargi związanej z działalnością służbową zastępcy wójta, jako pracownika urzędu, właściwy jest jego przełożony – wójt.
Zdania tego nie podzielił wojewoda, który rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność uchwały. Jego zdaniem, rada gminy podejmując uchwałę, działała z rażącym naruszeniem art. 231 § 1 kpa w związku z art. 229 pkt 3 kpa. Nie można mówić o kompetencji wójta do rozpatrzenia skargi na zastępcę wójta, która wynikać miałaby z przepisów ustawy o pracownikach samorządowych (co sugeruje treść uzasadnienia do uchwały). Przepis art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi, że czynności w sprawach z zakresu prawa pracy za jednostki, o których mowa w art. 2, z zastrzeżeniem art. 8 ust. 2, art. 9 ust. 2 i 3 oraz art. 10 ust. 2 i 3, wykonują: wójt (burmistrz, prezydent miasta) – wobec zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), sekretarza gminy, skarbnika gminy oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Brak jest w nim mowy wprost o uprawnieniu do rozpatrywania skarg na wymienione w nim osoby, a jedynie wskazano organ właściwy do wykonywania wobec nich czynności z zakresu prawa pracy. Ponadto, według organu nadzoru, analizując powyższą kwestię należy mieć na względzie funkcję, jaką pełni zastępca organu wykonawczego w danej jednostce samorządu terytorialnego. Zastępca wójta jest pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie powołania. Przepis art. 33 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym wskazuje, że wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy. Działania swoje zastępca wójta zawsze wykonuje więc w zastępstwie wójta bądź też z jego upoważnienia, będą to więc zawsze zadania organu wykonawczego, a co za tym idzie zadania reprezentowanej przez niego jednostki.
Również wojewódzki sąd administracyjny podzielił stanowisko organu nadzoru, że rada gminy wadliwie przyjęła, w oparciu o art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych, kompetencję wójta do załatwienia skargi na działalność jego zastępcy, podczas gdy do rozpoznania skargi właściwa była – na zasadzie art. 229 pkt 3 kpa – rada gminy. Sąd wyjaśnił, że kwestionowane postępowanie zastępcy wójta związane było ze stanowiskiem reprezentanta gminy w zgromadzeniu związku gmin, nie zaś z wykonywaniem własnych obowiązków zastępcy wójta jako pracownika samorządowego, który faktycznie w zakresie czynności z zakresu prawa pracy (vide: art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych w związku z art. 31 § 1 kodeksu pracy) podlega służbowo wójtowi, któremu przysługują kompetencje pracodawcy.
Wyrok WSA w Szczecinie z 21 maja 2020 r., sygn. akt II SA/Sz 291/20
