Domagali się przejrzystych i jasnych zasad podziału pieniędzy, tak jak przy pierwszej transzy, kiedy o ich przyznaniu decydowały dane finansowe. Podkreślali, że rząd dzieli środki publiczne, a więc nie rządowe czy samorządowe, ale pieniądze, które wpływają z podatków mieszkańców całego kraju.
– Jako strona samorządowa wolelibyśmy, aby te środki, zgodnie z zasadą pomocniczości, były ujęte w podatku PIT. Z wielką dezaprobatą stwierdzamy, że środki z drugiej transzy, czyli 6 mld zł z Funduszu Covidowego, były przekazane bez jakichkolwiek zasad transparentności, według uznania politycznego – mówił Jacek Karnowski, prezydent Sopotu, członek zarządu ZMP.
Najłatwiej zobrazować to na przykładzie 16 województw samorządowych, podzielonych równo na pół: 8, gdzie współrządzi PiS i 8, gdzie rządzi opozycja. Aż 89 proc. środków trafiło do 8 regionów współrządzonych przez Prawo i Sprawiedliwość, a 11 proc. – do pozostałych, przy czym 4 województwa wcale nie otrzymały wsparcia. Podział pieniędzy karze więc mieszkańców tych JST, którzy „źle wybrali” swoje władze.
Samorządowcy zapowiedzieli też, że będą domagać się w trybie dostępu do informacji publicznej opublikowania wszystkich list wniosków zgłoszonych do dofinansowania z RFIL z drugiego naboru wraz z ich punktacją. Zaznaczyli, że do tej pory nie było takich problemów czy to przy podziale środków unijnych, czy rządowych, bo były jasne zasady i kryteria ich podziału, nad czym czuwały właśnie komitety monitorujące. Przekonywali, że komitet monitorujący RFIL byłby też swego rodzaju ciałem doradczym dla premiera przy podziale środków. W myśl przepisów bowiem premier ma prawo ostatecznie zdecydować, kto otrzyma dofinansowanie.
Niestety, nie udało się dojść w tej sprawie do porozumienia, gdyż zarówno współprzewodniczący KWRiST ze strony rządowej Paweł Szefernaker, jak i wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda przekonywali, że nie wszyscy, którzy zgłosili poprawne wnioski, mogli otrzymać dofinansowanie, gdyż zgłoszono dziesięciokrotnie większe zapotrzebowanie niż wynosiła pula środków. Wiceminister Szefernaker zaznaczył, że prace dotyczące finansowania z RFIL może podjąć Zespół ds. Systemu Finansów Publicznych.
W styczniu 2021 r. odbędzie się specjalne posiedzenie KWRiST w sprawach dotyczących środków unijnych w nowej perspektywie finansowej 2021–2027. Do podziału jest olbrzymia kwota 770 mld zł. Jak wyjaśniał wiceminister Waldemar Buda, 29 grudnia rozpoczną się konsultacje Umowy Partnerstwa, która określa kierunki interwencji.
Oprac. na podst. inf. Związku Miast Polskich
