Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie poręczenia pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla spółki prawa handlowego. Jako podstawę prawną wskazała art. 18 ust. 2 pkt 4 i pkt 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2023 r. poz. 40, ze zm., dalej: usg) w związku z art. 94 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2022 r. poz. 1634, ze zm., dalej: ufp).
Jak zauważył organ nadzoru, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. i usg do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących m.in. ustalania maksymalnej wysokości poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym. Jak wynika z art. 94 ufp, w uchwale budżetowej rada powinna określić łączną kwotę udzielanych poręczeń i gwarancji. Poręczenia i gwarancje są terminowe i udzielane do określonej kwoty. Jak wynika z art. 262 ust. 1 i 2 ufp, umowę poręczenia zawiera organ wykonawczy gminy przy kontrasygnacie skarbnika. Gmina może zatem udzielać poręczeń, jednak decyzja o udzieleniu konkretnego poręczenia należy do wyłącznych kompetencji organu wykonawczego. Podsumowując, rada gminy nie może w tego rodzaju decyzjach zastępować wójta. Nie ma podstawy prawnej do tego, aby organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrębną uchwałą udzielał poręczeń, wskazując podmiot, któremu ma być udzielone poręczenie oraz jego wysokość. Rada uprawniona jest jedynie do stanowienia odpowiednich zapisów w treści uchwały w sprawie zmiany uchwały budżetowej na 2023 r., którymi może upoważnić wójta do udzielania w bieżącym roku budżetowym poręczeń i do ustalenia maksymalnej kwoty, do której wójt może udzielać poręczeń. Na dzień podjęcia uchwały o stwierdzeniu nieważności uchwały takich zapisów uchwała budżetowa nie zawierała.
Mając powyższe na uwadze organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały w całości.
Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 21 czerwca 2023 r. nr KI.43.6.32.2023
