Z pomocą przyszła interpretacja ogólna MF, zgodnie z którą zasady ustalania terminu początku obowiązku raportowania dla podmiotów niebędących przedsiębiorcami należało oprzeć na rocznej średniej liczbie pracowników oraz obrotach, a więc analogicznie jak w przypadku przedsiębiorstw. Biorąc pod uwagę centralizację rozliczenia VAT, znakomita większość jednostek musiała zacząć wysyłać pliki już na samym początku, razem z dużymi przedsiębiorstwami.
Niestety, trudności z wdrożeniem samego procesu nowego raportowania okazały się zaledwie wierzchołkiem góry lodowej. Wejście w życie JPK zbiegło się w czasie z centralizacją rozliczeń podatkowych w JST. W praktyce oznaczało to znaczne skomplikowanie procesu przygotowania pliku gotowego do wysyłki.
JPK składa podatnik (a więc gmina, miasto lub powiat). Jednostki podległe, co do zasady, prowadzą własne rozliczenia podatku VAT, które następnie raportowały do jednostki centralnej, która na końcu przygotowywała deklarację na potrzeby podatku od towarów i usług. Analogicznie w JPK, jednostka musi przekazać jednostce centralnej wszelkie informacje niezbędne do przygotowania i wysyłki pliku. Można sobie wyobrazić złożoność procesu w przypadku posiadania kilkudziesięciu lub nawet kilkuset jednostek zależnych.
Dobitnie pokazuje to przypadek gminy średniej wielkości, która posiadała nieco ponad sto jednostek zależnych (w tym szkoły, przedszkola, biblioteki, świetlice, jednostki pomocy społecznej, ośrodki sportu i rekreacji itp.). Każda z tych jednostek, musiała wygenerować JPK_VAT we własnym zakresie. Przed terminem na raportowanie (do 25. dnia miesiąca), jednostka centralna musiała zebrać pliki częściowe od wszystkich jednostek zależnych i stworzyć na ich podstawie jeden zbiorczy plik JPK_VAT. Zdarzało się, że niektóre jednostki nie dostarczyły na czas swoich plików. Dostarczane dane często musiały zostać poprawiane z powodu wykrytych nieprawidłowości. Powodowało to konieczność dokonywania częstych korekt.
Gmina miała również problem z identyfikacją jednostki odpowiedzialnej za błędy w plikach zgłaszane przez US. Powodowało to wydłużenie czasu na odpowiedzi na wezwania fiskusa i tym samym narażanie się na ryzyko sankcji. Proste narzędzia służące przygotowaniu plików uniemożliwiały wykonanie zbiorczych napraw i analiz danych pod kątem potencjalnych błędów. To wszystko sprawiało, że proces przygotowania JPK był niesamowicie czasochłonny i angażował zbyt duże zasoby po stronie gminy w celu spełnienia podstawowego obowiązku raportowania, nie wspominając o jakości przekazywanych skarbówce danych.
Sytuacja jeszcze bardziej skomplikowała się po 1 października 2020 r. Wówczas MF wprowadził nowy schemat JPK_VAT. Nowy plik połączył deklarację VAT z ewidencją. Rozszerzeniu uległ również zakres danych podlegających raportowaniu. Doszły takie wskaźniki jak GTU, MPP, RO czy też TP. Między innymi, ten ostatni dał się we znaki jednostkom samorządowym.
Znacznikiem TP oznaczać należy transakcje dokonane pomiędzy podmiotami powiązanymi, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, która od razu przekierowuje nas do art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w celu poznania o jakie podmioty chodziło ustawodawcy. W przypadku JST ustalenie podmiotu powiązanego było skomplikowane.
MF wyjaśniło sprawę dopiero 1 lipca 2021 roku, stwierdzając, że nie trzeba już stosować oznaczenia TP w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego albo ich związkami. Niestety, okazało się również, że jednostki niestosujące tego oznaczenia przed tą datą będą musiały korygować swoje JPK. Jak widać problemów jest dużo, a mowa jest tylko jednym znaczniku TP.
Jak odnaleźć się w tym gąszczu nowych regulacji, które mocno zmierzają w kierunku pełnej cyfryzacji rozliczeń podatkowych? Z pomocą przychodzą profesjonalne narzędzia informatyczne służące automatyzacji i uproszczeniu procesu raportowania JPK. Jednym z takich narzędzi jest TAX INSIGHT, które oferuje możliwość automatycznego oznaczania transakcji TP w oparciu o dane podmiotu powiązanego. Wspiera również cały proces łączenia plików wysyłanych przez jednostki podległe, od monitoringu ich terminowego przekazywania po weryfikację techniczną i merytoryczną danych.
Chcesz dowiedzieć się jak TAX INSIGHT skutecznie wsparł automatyzację rozliczeń w jednej z polskich gmin? Sprawdź studium przypadku na stronie TAX INSIGHT
