Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie powołania rady seniorów i nadania jej statutu. Znalazła się w niej informacja, że czynne i bierne prawo wyborcze do rady ma każdy mieszkaniec miasta, który w dniu wyborów do rady ukończył 60. rok życia. W ocenie organu nadzoru taka regulacja w sposób istotny narusza art. 5c ust. 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2023 r. poz. 40, ze zm., dalej: usg), ponieważ wprowadza cenzus wieku kandydatów na członków rady seniorów.
Zgodnie z art. 5c ust. 4 usg, gminna rada seniorów składa się z przedstawicieli osób starszych oraz przedstawicieli podmiotów działających na rzecz osób starszych, w szczególności przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących uniwersytety trzeciego wieku. Przepis ten wymaga od rady wprowadzenia i uszczegółowienia pojęcia osoby starszej (seniora), gdyż brak takiej definicji uniemożliwiałby funkcjonowanie gremium.
Jak zauważył organ nadzoru, rada na podstawie art. 5c ust. 5 pkt 1 usg upoważniona jest do uregulowania kryteriów wyboru członków rady seniorów, lecz jest zobowiązana wprowadzić wymagania, które nie będą sprzeczne z regulacją ustawową, a tym samym nie będą ingerować w uprawnienia nadane określonym podmiotom w drodze ustawy. Celem polityki senioralnej, która stanowi jedno z zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 pkt 16a usg i która ma być realizowana m.in. przez powołanie rady seniorów, jest zwiększenie zaangażowania obywatelskiego osób starszych, ale także ochrona interesów i potrzeb tej grupy społecznej. Wprowadzenie kryterium wieku dotyczącego wszystkich podmiotów uprawnionych do zasiadania w radzie seniorów może prowadzić do sytuacji, że interesy seniorów nie będą w pełni chronione i realizowane, ponieważ podmioty działające na rzecz osób starszych nie będą reprezentowane przez swoich przedstawicieli, którzy przecież nie muszą być osobami starszymi.
Mając powyższe na uwadze organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały w całości.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody łódzkiego z 4 lutego 2024 r., PNIK-I.4131.11.2024
