Związek Miast Polskich w stanowisku podjętym podczas posiedzenia Zarządu ZMP w Tarnowie 27 sierpnia br. krytycznie opisuje projekt zmian, które ignorują fakt, że – zgodnie z ustawami ustrojowymi – edukacja jest zadaniem własnym gmin i powiatów. Konstytucja zapewnia jednostkom samorządu terytorialnego samodzielność w realizacji zadań własnych, która podlega ochronie sądowej, do której coraz częściej musimy się odwoływać w sporach z kuratorami i MEiN. Sądy wielokrotnie orzekają na korzyść samorządu, wskazując na brak uzasadnienia dla decyzji kuratorów oraz ignorowanie przez nich sytuacji gminy lub powiatu.
„Nasze oburzenie budzi fakt, że organy nadzoru pedagogicznego podejmują decyzje w sprawach, które znacznie wykraczają poza kontrolę zgodności z prawem (art. 171 Konstytucji), nie ponosząc żadnej odpowiedzialności za ich skutki. Wszystkie konsekwencje spadają na JST, które – jako organy prowadzące szkoły – pozbawiane są możliwości podejmowania decyzji zgodnie z zasadami racjonalności i efektywności, do których stosowania są zobowiązane” – napisano w stanowisku.
Zarząd Związku zwraca uwagę, że proponowane w projekcie kolejne zmiany odbierają organom prowadzącym szkoły znaczną część i tak już bardzo ograniczonej autonomii. Jest to szczególnie nieuczciwe w sytuacji, w której w ostatnich latach radykalnie wzrosła luka finansowa między wysokością subwencji oświatowej a znacznie szybciej rosnącymi wydatkami na oświatę, przede wszystkim na skutek nieuwzględniania przy jej obliczaniu rzeczywistych skutków podwyżek płac nauczycieli.
Samorządowcy przypominają, że obecnie, na podstawie ustaw ustrojowych, edukacja publiczna jest zadaniem własnym JST. Resort ignoruje również postanowienie Konstytucji, że nadzór nad działalnością JST jest sprawowany wyłącznie na podstawie kryterium legalności, powołując się na przesłanki, które nie mają nic wspólnego z przepisami prawa. W opinii ZMP, projekt spowoduje degradację organu prowadzącego do czynności administracyjnych, a nie zarządczych. „Kategorycznie sprzeciwiamy się rozszerzeniu zapisów art. 89 o przesłanki całkowicie uznaniowe, co ma usankcjonować dotychczasowe, całkowicie pozaprawne – zdaniem sądów administracyjnych – działania kuratorów” – stwierdza podpisany pod stanowiskiem Zygmunt Frankiewicz, prezes ZMP. „Projekt wprowadza bezprecedensową ingerencję kuratora w realizację stosunku pracy między dyrektorem szkoły a organem prowadzącym szkołę, który jest jego pracodawcą. Dyrektor straci rolę menadżera, a stanie się urzędnikiem kuratoryjnym”.
Oprac. na podst. inf. ZMP
