Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie określenia zakresu działania i zasad uczestnictwa w zajęciach klubu seniora. Jako podstawę przyjęcia wskazała art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: usg), art. 97 ust. 5 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (dalej: ups) oraz postanowienia uchwały Rady Ministrów z 17 marca 2015 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Senior+” na lata 2015–2020.
Uchwałę do WSA zaskarżył wojewoda, którego zdaniem uchwałodawca przekroczył przyznaną mu kompetencję określając zakres działania i zasady uczestnictwa w zajęciach klubu. W uzasadnieniu skargi wskazał, że przepis art. 97 ust. 5 ups w zw. z art. 40 ust. 2 pkt 2 usg uprawnia radę gminy jedynie do określenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach treningowych lub wspomaganych, a żaden przepis nie przewiduje kompetencji do podjęcia takiej uchwały.
Sąd podzielił pogląd skarżącego, że w sytuacji, gdy klub seniora jako ośrodek wsparcia funkcjonuje w ramach gminnego ośrodka pomocy społecznej, to zasady i przedmiot działania klubu seniora powinien określać statut GOPS, będącego jednostką organizacyjną gminy, który wykonuje zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej. Organizację wewnętrzną klubu seniora powinien natomiast określać regulamin organizacyjny nadawany przez kierownika GOPS, w ramach którego działa klub seniora. Rację ma również skarżący, że skoro klub seniora działa w strukturze organizacyjnej GOPS – o czym wprost stanowi § 1 zaskarżonej uchwały – to jego działanie i organizacja powinny być regulowane w statucie tej jednostki poprzez wprowadzenie odpowiednich zmian do statutu, a nie poprzez uchwalanie odrębnego aktu prawnego regulującego zakres działania i zasady uczestnictwa w klubie seniora (por. wyrok NSA z 8 lutego 2022 r. sygn. akt I OSK 1818/21).
Sąd wyjaśnił, że przepis art. 97 ust. 5 ups zawiera upoważnienie do regulacji materii ściśle finansowej. Nie ma natomiast w ustawie o pomocy społecznej upoważnienia do ustalania zasad działania i zasad uczestnictwa w zajęciach „Klubu Senior+”. Takiej podstawy nie dają również powołane w podstawie zaskarżonej uchwały art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 usg, których, z uwagi na ogólny charakter, nie można interpretować jako normy kompetencyjnej upoważaniającej organ stanowiący gminy do wydania konkretnego aktu.
Wyrok WSA w Kielcach z 27 listopada 2024 r., sygn. akt II SA/Ke 348/24
