Wójt zwrócił się do regionalnej izby obrachunkowej z pytaniem o możliwość sfinansowania przez gminę zakupu wody pitnej dla strażaków ratowników ochotniczych straży funkcjonujących na jej terenie, podczas działań i akcji ratowniczych trwających krócej niż 6 godzin oraz ćwiczeń i szkoleń trwających poniżej 8 godzin.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (DzU z 2024 r. poz. 233) w ramach realizacji zadania własnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej gmina zapewnia, stosownie do posiadanych sił i środków, ochotniczym strażom pożarnym: wyżywienie strażaków ratowników OSP podczas prowadzenia działań ratowniczych, udziału w działaniach ratowniczych oraz akcjach ratowniczych, udziału w działaniach prowadzonych przez inne służby, inspekcje i straże trwających co najmniej 6 godzin, a także szkoleniach, ćwiczeniach i zawodach sportowo-pożarniczych trwających co najmniej 8 godzin. W ocenie RIO nie ma przeszkód prawnych do udzielenia przez gminę dotacji celowej, która stanowi uzupełniający i fakultatywny sposób wsparcia udzielanego na rzecz OSP. Przyjmuje się, że art. 10 ustawy stanowi podstawę prawną do ponoszenia bezpośrednich wydatków z budżetu gminy, które stanowią podstawową formę finansowania jednostki ochotniczej straży pożarnej, jednak nie jest to jedyny sposób finansowania OSP. W doktrynie wskazuje się, że użycie przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy sformułowania „stosownie do posiadanych sił i środków” należy odnieść nie do sił i środków posiadanych przez gminę, ale do sił i środków, którymi dysponują ochotnicze straże. Przesłanka ta zobowiązuje gminę do różnicowania finansowania na rzecz ochotniczych straży w zależności od tego, jakie siły i środki posiada dana OSP i z tych względów organy gminy zobowiązane są do porównania potencjałów OSP w gminie i ustalenia dla każdej OSP adekwatnej do potrzeb kwoty finansowania.
Podsumowując, gmina może sfinansować zakup wody pitnej dla strażaków ratowników ochotniczych straży funkcjonujących na jej terenie, podczas działań i akcji ratowniczych trwających krócej niż 6 godzin oraz ćwiczeń i szkoleń trwających poniżej 8 godzin.
Wyjaśnienie RIO w Gdańsku nr RP.63.115.68.1.2024
