W samorządach

W numerze 13/2025 „Wspólnoty”

28 czerwca ukazuje się kolejny numer „Wspólnoty”, a w nim między innymi:

Są ze wsi i nie chcą tego zmieniać. Na wielkiej manifestacji w Warszawie samorządowcy apelowali o nowelizację przepisów dotyczących procedury zmiany granic administracyjnych. W numerze obszerna relacja z tego wydarzenia,

Rząd wychodzi gminom naprzeciw – obiecuje ucywilizować proces zmiany granic. MSWiA zapowiada gruntowną reformę przepisów, aby uspokoić emocje i wprowadzić bardziej przejrzyste zasady: rzadziej, wolniej, bardziej sprawiedliwie.

OPOS: Dwukadencyjność musi zniknąć. Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych wyraziło zdecydowany sprzeciw wobec ograniczenia liczby kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Wskazuje na jego szkodliwość dla jakości demokracji, stabilności władz lokalnych oraz dla przyszłości całego samorządu terytorialnego w Polsce.

Niby lepiej, jednak ciągle źle – samorządność do poprawki. Przez ostatnią dekadę między władzami lokalnymi a rządem trwał spór, czy polityka państwa wzmacnia, czy osłabia autonomię samorządów. Brakowało jednak twardych danych, które pozwalałyby rozstrzygnąć ten dylemat. Z pomocą przychodzi Indeks Samorządności – narzędzie opracowane przez Fundację im. Stefana Batorego.

Ustawa o dochodach JST wymaga korekt. Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego pracuje nad raportem, który nie tylko oceni obowiązujące rozwiązania, ale przede wszystkim wskaże propozycje zmian. – Największy potencjał widzimy w usprawnieniu mechanizmu tzw. determinant potrzeb wydatkowych oraz zwiększeniu autonomii dochodowej samorządów – mówi w rozmowie prof. Paweł Swianiewicz, dyrektor NIST.

Czas na nowelizację ustawy o samorządzie województwa. Przedstawiciele władz regionalnych alarmują: obecne przepisy są niewystarczające, by sprostać dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Potrzebna jest kompleksowa reforma ustrojowa.

Skarbnicy apelują o podwyżki – bez godnego wynagrodzenia ucierpi jakość usług publicznych. Krajowa Rada Forów Skarbników wystosowała pismo do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz MSWIA, w którym domaga się zmian w przepisach regulujących wynagrodzenia pracowników samorządowych.

Pieniądze płoną w pustych remizach. Miliony złotych z gminnych budżetów znikają w pustych remizach, które od lat nie widziały akcji ratowniczej. Najnowsze badania dr Dariusza P. Kały ujawniają problem „umarłych” OSP – jednostek istniejących wyłącznie na papierze, ale pochłaniających publiczne fundusze.

Szerokie prawo do ekwiwalentu dla strażaków OSP. Zdezaktualizowała się linia rozstrzygnięć wojewodów w zakresie stosowania art. 15a ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Obecnie rada gminy nie ma praktycznie żadnych ograniczeń w ustalaniu, za co chce gratyfikować ekwiwalentem strażaków ratowników OSP.

Samorządy bezbronne wobec inwazji. Inwazyjne gatunki obce (IGO) roślin i zwierząt to coraz większe zagrożenie dla przyrody, gospodarki i zdrowia publicznego. Tymczasem samorządy, które powinny pełnić kluczową rolę w rozpoznawaniu i zwalczaniu tych zagrożeń, nie radzą sobie z powierzonymi im zadaniami – alarmuje NIK.

Bezpłatna komunikacja krok po kroku – lekcja z Dębicy. Kolejne miasta wprowadzają darmową komunikację miejską. Na taki ruch zdecydowała się również Dębica, jednak w tym przypadku wdrożenie pomysłu nie było łatwe i trwało ponad dwa lata. Dlaczego tak długo?

Oświadczenia majątkowe członków zarządu spółek komunalnych. Składanie oświadczeń majątkowych rodzi wiele trudności interpretacyjnych i organizacyjnych. Brak jednoznacznej definicji „gminnej osoby prawnej” oraz niespójność przepisów ustawy o samorządzie gminnym z regulacjami dotyczącymi funkcjonowania spółek komunalnych sprawiają, że realizacja obowiązków wymaga od wójta nie tylko precyzyjnego określenia procedur wewnętrznych, ale także dużej ostrożności prawnej.

Zasiłek celowy dla poszkodowanych w powodzi. Jak pokazuje sprawa rozpatrzona przez wojewódzki sąd administracyjny, nie każda gmina właściwie odczytała intencje ustawodawcy.

Jeden warunek sprzedaży nieruchomości to za mało. WSA w Poznaniu stwierdził nieważność uchwały rady miasta, która miała określać szczegółowe warunki sprzedaży gruntów użytkownikom wieczystym, ale ograniczyła się wyłącznie do wskazania ceny.

Czym jest altana? WSA uchylił postanowienie wstrzymujące budowę altany ogrodowej, uznając, że organy nadzoru budowlanego przedwcześnie zakwalifikowały realizowany obiekt jako wymagający pozwolenia na budowę.

Brak własności gruntu oznacza unieważnienie uchwały. Zaliczenie drogi do kategorii dróg gminnych wymaga, aby gmina była właścicielem nieruchomości, po której przebiega planowany odcinek – przypomniał w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda podlaski.

Rozporządzenie dotyczące warunków technicznych budynków a podział nieruchomości. Czy przy podziale nieruchomości należy brać pod uwagę warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie? Choć rozporządzenie nie wskazuje wprost, aby jego przepisy miały zastosowanie w postępowaniach podziałowych, część orzecznictwa sądowego i doktryny uznaje je za przepisy odrębne w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Umowa zamówienia publicznego pod lupą. Przygotowanie umowy w reżimie prawa zamówień publicznych wymaga nie tylko precyzji, ale i doskonałej znajomości przepisów – od terminu realizacji, przez warunki zapłaty, po klauzule waloryzacyjne. Każde niedopatrzenie może mieć poważne konsekwencje prawne i finansowe.

Sprzedaż alkoholu w sklepie ulokowanym w budynku mieszkalnym. Zgoda wspólnoty mieszkaniowej na sprzedaż alkoholu w lokalu użytkowym nie musi być uzasadniona, ale odmowa może zostać podważona, jeśli narusza interes właściciela takiego lokalu.

Subwencja wodno-kanalizacyjna dla spółki. Środki z subwencji ogólnej mogą zostać przekazane gminnej spółce na realizację inwestycji kanalizacyjnej, o ile zostaną spełnione warunki wynikające z ustawy o dochodach JST i kodeksu spółek handlowych – tłumaczy RIO.

Prywatna ładowarka a bezczynność zarządcy nieruchomości. Rząd planuje wprowadzić ułatwienia dla mieszkańców budynków wielorodzinnych, którzy chcą zainstalować prywatny punkt ładowania pojazdu.

Duże zmiany w organizacji oświaty. MEN przedstawiło projekt nowelizacji prawa oświatowego, który ma uprościć procedury dla JST i ograniczyć obowiązki biurokratyczne. Reforma obejmuje kilkanaście obszarów – od racjonalizacji organizacji szkół podstawowych w gminach dotkniętych niżem demograficznym, przez zmiany w organizacji nauki w klasach łączonych, po uproszczenia w przekazywaniu szkół osobom fizycznym.

Nauka bez ocen – czy to możliwe w polskiej szkole? Oceny od dekad stanowią fundament polskiego systemu edukacji. Coraz częściej pojawiają się jednak głosy wskazujące na konieczność zasadniczej rewizji tradycyjnego modelu oceniania.

Kultura, kolej i kapitał społeczny to model naszego rozwoju. W gminie Czernice Borowe powstaje centrum pielgrzymkowo-turystyczne i ośrodek terapeutyczny, w zabytkowym dworku mieszczą się biura kilku organizacji pozarządowych, a niedługo obiekt stanie się siedzibą inkubatora przedsiębiorczości. O realizacji ambitnych celów opowiada w dużym wywiadzie wójt Wojciech Brzeziński.

Start marki Kampus GZM. „Ty masz wiele talentów. My mamy wiele uczelni. Studiuj w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii” – pod takim hasłem GZM rusza z kampanią promocyjną, której celem jest zachęcenie młodych ludzi do wyboru jednej z 25 uczelni działających na terenie Metropolii.

Hub Zielonej Gospodarki. To pomysł Tychów na przyciągnięcie przedsiębiorców wdrażających technologie proekologiczne. Projekt architektoniczny jest już gotowy.

Głos młodej Polski. Badacze z Fundacji Stocznia wysłuchali nastolatków ze wsi i małych miast. Część spostrzeżeń dotyczy kontaktów młodzieży z władzami lokalnymi. A właściwie trudności w nawiązywaniu takich kontaktów.

Aby zapewnić prawidłowe działanie i wygląd niniejszego serwisu oraz aby go stale ulepszać, stosujemy takie technologie jak pliki cookie oraz usługi firm Adobe oraz Google. Ponieważ cenimy Twoją prywatność, prosimy o zgodę na wykorzystanie tych technologii.

Zgoda na wszystkie
Zgoda na wybrane