Wójt działając na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej jako: usg) oraz art. 66 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (dalej jako: upo) i po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty zarządzeniem odwołał A. B. ze stanowiska dyrektora szkoły bez wypowiedzenia.
Uzasadniając zarządzenie wójt wskazał między innymi, że dyrektor złożył nieprawdziwe oświadczenie odnośnie do przeprowadzonych zajęć zdalnych, nie informował nauczycieli o podejmowanych zarządzeniach w zakresie organizacji pracy szkoły ze szczególnym uwzględnieniem pracy zdalnej, tudzież nie rejestrował zarządzeń organizacyjnych oraz dokonywał zakupów sprzętu oświetleniowego, komputerowego oraz monitoringu bez zachowania dyscypliny finansów publicznych.
W skardze do WSA w Gdańsku na powyższe zarządzenie dyrektor wniósł o jego anulowanie. W uzasadnieniu – po szerokim opisie okoliczności związanych z przejęciem szkoły we wrześniu 2020 r. oraz trudności związanych z nasileniem się w tym czasie epidemii COVID-19, jak również trudności pojawiających się w komunikacji z organem prowadzącym (wójtem, sekretarzem gminy, pracownikiem ds. oświaty w gminie) oraz trudności związanych z przebytą przez skarżącego chorobą COVID-19 i jej skutkami – wskazał, że zarządzenie w całości jest nieuprawnione i bezzasadne. Wyjaśnił, że z dzisiejszego punktu widzenia wskazywane uchybienia wynikały z jego niedomagań zdrowotnych. Sygnalizował to organowi prowadzącemu, zarówno wójtowi, jak i sekretarzowi oraz osobie odpowiedzialnej za oświatę w wydziale organizacyjnym, a także na spotkaniu, gdy po głównym zwolnieniu lekarskim wrócił do szkoły, jak również komisji, która pojawiła na kontrolę finansową. Jednak nikt nie brał tego pod uwagę, nie wezwano go do przedstawienia na tę okoliczność dokumentacji medycznej, chociaż informował on, że taka dokumentacja istnieje.
Sąd ostatecznie unieważnił zarządzenie. W uzasadnieniu wskazał, że z brzmienia art. 66 ust. 1 pkt 2 upo wynika, że ustawodawca zezwala na odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia, jednak obwarowując to przesłanką materialnoprawną określoną jako zaistnienie „przypadku szczególnie uzasadnionego”. W orzecznictwie przyjęto, że nie każde naruszenie prawa może powodować odwołanie z funkcji na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 2 upo, a tylko istotne, które można zakwalifikować jako „przypadek szczególnie uzasadniony”. Odwołanie takie nie może nastąpić z przyczyn wymienionych w punkcie 1 lit. b lub c ust. 1 tego artykułu, tj. w przypadku ustalenia negatywnej oceny pracy lub wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2 upo (w zakresie prawidłowości dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem; przestrzegania obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów; przestrzegania przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki), czyli w zakresie działalności finansowej i administracyjnej szkoły (placówki), jak też w przypadku złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 56 ust. 3 upo. Omawiana przesłanka dotyczy więc sytuacji, w których nie jest możliwe spełnianie przez nauczyciela funkcji kierowniczej, a konieczność natychmiastowego przerwania jego czynności zachodzi ze względu na zagrożenie interesu publicznego, gdy naruszenie prawa przez dyrektora jest na tyle istotne, że nie pozwala na dalsze wykonywanie przez niego obowiązków kierowniczych, a stwierdzone w pracy uchybienia mogą prowadzić do destabilizacji funkcjonowania szkoły. Za szczególnie uzasadnione przypadki należy uznać zdarzenia (działania lub zaniechania) o charakterze zupełnie wyjątkowym, nadzwyczajnym (wykraczającym poza działanie rutynowe, codzienne), przy czym stwierdzone uchybienia muszą być tego rodzaju, że powodują destabilizację w realizacji funkcji (dydaktycznej, wychowawczej i oświatowej) szkoły i dlatego konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie wykonywania funkcji dyrektora, albowiem dalsze zajmowanie stanowiska godzi w interes szkoły jako interes publiczny.
W ocenie sądu, z uzasadnienia zaskarżonego zarządzenia nie wynika, aby przedstawione przez organ okoliczności stanowiły „szczególnie uzasadniony przypadek.
Na marginesie sąd wskazał, że „szczególnie uzasadnionym przypadkiem” odwołania skarżącego dyrektora mogłaby być jego sytuacja zdrowotna, powodowana dolegliwościami postcovidowymi, gdyż niewątpliwie skutki takiej choroby mogłyby wpłynąć na jego psychofizyczne zdolności do dalszego pełnienia funkcji kierowniczych.
