Starosta zwrócił się do RIO z prośbą o opinię w sprawie przeznaczenia środków z rezerwy celowej na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego na zakup namiotu pneumatycznego oraz radiotelefonów w celu wzmocnienia infrastruktury w zakresie reagowania na sytuacje kryzysowe.
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (DzU z 2023 r. poz. 122, ze zm.) finansowanie wykonywania zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego należy do zadań własnych JST. W myśl art. 26 ust. 4 ustawy, w budżecie JST tworzy się rezerwę celową na realizację z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości nie mniejszej niż 0,5 proc. wydatków. Rozwiązanie rezerwy może być determinowane jedynie sytuacją kryzysową w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy, czyli sytuacją wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.
Takie stanowisko jest zbieżne z orzecznictwem sądów administracyjnych oraz organów nadzoru, w ocenie których „istota rezerwy na zarządzanie kryzysowe jest związana z wydatkami nieprzewidzianymi, nieplanowanymi, które mogą powstać w sytuacji kryzysowej będącej następstwem określonych zagrożeń. To, że zarządzanie kryzysowe polega m.in. na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, nie oznacza, iż z rezerwy na ten cel można dokonywać wydatków bez względu na okoliczności. Istotą rezerw jest bowiem to, że nie można ich na etapie uchwalania budżetu podzielić na działy i rodzaje wydatków” (wyrok WSA w Warszawie z 8 lipca 2014 r., sygn. akt V SA/Wa 1122/14).
RIO stanęła na stanowisku, że przeznaczenie środków z rezerwy na zakup namiotu pneumatycznego oraz radiotelefonów w celu wzmocnienia infrastruktury w zakresie reagowania na sytuacje kryzysowe jest możliwe, o ile wypełnia przesłanki wymienione w ustawie. Wskazała również, że na mocy art. 17 ust. 1 ustawy starosta jest organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie powiatu, z racji czego pozostaje organem właściwym nie tylko do dokonania oceny prawnej, ale i faktycznej możliwości (zasadności) rozdysponowania rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe.
Wyjaśnienia RIO w Szczecinie z 25 listopada 2024 r., nr K.43.55.2024
