Z informacji przedstawionych przez prezesa Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP Jana Golbę, w Polsce działa 45 uzdrowisk statutowych. Ich wpływ na rozwój innych dziedzin gospodarki jest widoczny - 1 miejsce pracy w uzdrowisku generuje 5 miejsc pracy w otoczeniu (gastronomia, handel, usługi). Gospodarka gmin uzdrowiskowych w 90 proc. opiera się głównie na branży uzdrowiskowej i turystycznej, sprzyja jednak rozwojowi łańcucha zależności lokalnego biznesu i gospodarki.
Jak podkreślił Jan Golba, uzdrowiska zostały dotknięte negatywnymi skutkami finansowymi pandemii najmocniej w skali kraju. - O ile 90 proc. gospodarki kraju w okresie pandemii funkcjonowało w miarę normalnie, to 90 proc. gospodarki uzdrowisk całkowicie zamarło – podkreślił. Ministerstwo rozwoju uznało, że specyfika gmin uzdrowiskowych, jako szczególnych podmiotów jednostek samorządu terytorialnego, obarczonych istotnymi ograniczeniami rozwoju gospodarczego i przestrzenno-funkcjonalnymi oraz wymogami środowiskowymi, a jednocześnie realizującymi bardzo kosztowne zadania własne, pozwala na objęcie ich specjalnym programem pomocowym. Program Polskie Uzdrowiska miał być realizowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), jednak nie zaplanowano tam żadnej pomocy dla gmin uzdrowiskowych. Gminy uzdrowiskowe nie otrzymały wsparcia finansowego w ramach tarcz antykryzysowych, wiele z nich nie dostało go również w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (RFIL). W 2020 r., w porównaniu z 2019 r., gminy te odnotowały spadek dochodów z tytułu opłaty uzdrowiskowej – o 51 proc., z PIT – 14 proc., CIT – 16 proc., a ich spółki komunalne straciły 30 proc wpływów.
Prezydent Kołobrzegu, członkini Zarządu Związku Miast Polskich, Anna Mieczkowska przypomniała, że w czasie pandemii pomoc państwa w wysokości 673 mln zł uzyskały 203 gminy górskie, zaś nadmorskie nie uzyskały wsparcia (nie przewiduje go także KPO). W opinii prezydenta Sopotu, Jacka Karnowskiego w KPO przewidziano pomoc tylko dla zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, a pominięto miasta i gminy uzdrowiskowe. Zachodniopomorski Zespół Parlamentarny wyliczył, że gminom nadmorskim wystarczyłoby 14 mln zł na wydźwignięcie się z kryzysu. - Chcemy jasnej odpowiedzi, czy otrzymamy pomoc – apelowała prezydent Kołobrzegu.
Podsumowując dyskusję, przewodniczący komisji senator Zygmunt Frankiewicz wyliczył postulaty, jakie przyniosła:
- rozliczenia ryczałtów dla uzdrowisk,
- ustalenie podstawy wyliczeń dotacji dla gmin uzdrowiskowych w 2022 r. na podstawie dochodów z 2019 r.,
- dodanie w KPO pomocy dla miast i gmin uzdrowiskowych,
- ujęcie pominiętych gmin w RFIL,
- zmniejszenie rygorów dla placówek, które mogłyby prowadzić rehabilitację pocovidową.
W wyniku głosowania senatorowie poparli apel samorządów gmin uzdrowiskowych, skierowany do rządu. Czytamy w nim m.in., że samorządy szukają oszczędności, rezygnując z inwestycji, ale i tak nie mają pewności, czy uda się zrealizować bardzo ostrożnie zaplanowane budżety na rok 2021. „Uruchomienie z początkiem 2021 r. tzw. tarczy branżowej dla gmin z południa Polski było rażąco krzywdzące wobec samorządów z innych regionów. Mamy ogromne poczucie niesprawiedliwości. Dlatego dzisiaj, w większym gronie, ponownie apelujemy, aby rząd zrewidował swoje podejście do uzdrowisk” – napisali samorządowcy. „Zwracamy się z apelem, aby dotacja z budżetu państwa dla gmin uzdrowiskowych w 2022 roku została określona na podstawie wskaźników z 2019 roku, czyli sprzed wybuchu pandemii Covid-19, co będzie gwarancją rekompensaty z tytułu utraconych dochodów. (…) Możliwość uzyskiwania dodatkowych dochodów z tytułu opłaty uzdrowiskowej i dotacji ma ogromne znaczenie dla gospodarki finansowej gmin uzdrowiskowych, szczególnie w kontekście konieczności wykonywania zadań związanych z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowiska, określonych w art. 46 ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym – czytamy w apelu.
Źródło senat.gov.pl, na zdj. Kołobrzeg (fot. Pixabay)
