Rada miasta i gminy w uchwale ustaliła zasady, wedle których radnym przysługiwać będą diety oraz ustaliła ich wysokości. Wskazała, że radny będący jednocześnie sołtysem ma prawo tylko do jednej diety – przysługującej radnemu. Jak podstawę prawną wskazała art. 37b ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2021 r. poz. 1372 i poz. 1834, dalej: usg).
Zdaniem organu nadzoru, tego typu regulacja pozbawiająca sołtysa, będącego jednocześnie radnym, prawa do diety przysługującej z tytułu wykonywania funkcji sołtysa, w sposób istotny narusza prawo, ponieważ nie uwzględnia charakteru świadczenia, jakim jest dieta i różnicuje sytuację sołtysów ze względu na pełnioną bądź niepełnioną funkcję radnego. Wojewoda zauważył również, że osoba, która jednocześnie piastuje funkcję sołtysa i wykonuje mandat radnego, jest zobowiązana do wykonywania wszystkich obowiązków, które nałożone są na sołtysów (także tych niebędących radnymi) oraz wszystkich obowiązków przypisanych radnym (także tych niebędącym sołtysami). Nie ma zatem żadnych podstaw do tego, aby osobie będącej sołtysem odmawiać wypłaty diety, którą otrzymują inni sołtysi, tylko z tego powodu, że jednocześnie jest radnym, a zatem wykonuje także inne obowiązki, z którymi wiąże się prawo do diety.
Zarówno art. 37b ust. 1 oraz art. 25 ust. 4 usg, jak i inne przepisy ustanawiające prawo do świadczenia będącego ekwiwalentem poniesionych kosztów lub utraconych dochodów mają charakter autonomiczny względem siebie. Korzystanie z jednego świadczenia nie może wyłączać prawa do innego świadczenia (jeżeli czynności, z wykonywaniem których wiąże się prawo do diety, ekwiwalentu czy rekompensaty są inne). Przy ustalaniu wysokości diet radnych (zgodnie z art. 25 ust. 8 usg) należy uwzględnić funkcje pełnione przez radnego.
W związku z powyższym organ nadzoru stwierdził, że uchwała, poprzez pozbawienie prawa do diety sołtysów pełniących jednocześnie funkcję radnych, została podjęta z istotnym naruszeniem prawa.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dolnośląskiego z 7 grudnia 2021 r. nr NK-N.4131.149.5.2021.MS6
