W związku z pojawiającymi się coraz częściej głosami jakoby do pomocy w walce z koronawirusem mieli zostać włączeni pracownicy socjalni – pojawiają się sygnały, że urzędy wojewódzkie zbierają dane dotyczące możliwości zabezpieczenia przez pracowników pomocy społecznej pomocy w formie dowozu żywności dla osób objętych kwarantanną domową – Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej wystosowała do wojewodów list. Informuje w nim adresatów, że do kontaktu z osobami chorymi lub podlegającymi kwarantannie, uprawnione są wyłącznie służby medyczne lub mundurowe np. wojska obrony terytorialnej.
Federacja tłumaczy wojewodom, że próby zaangażowania w te działania pracowników socjalnych lub asystentów rodziny zatrudnionych w ośrodkach pomocy społecznej, należy uznać za wypełniające dyspozycję art. 210 Kodeksu pracy - tj. w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa.
Federacja przypomina ponadto, że w orzecznictwie podkreślono, że powstrzymanie się od wykonywania pracy zagrażającej zdrowiu pracownika może w konkretnych okolicznościach sprawy stanowić przedmiot pracowniczego obowiązku dbałości o dobro pracodawcy (wyrok SN z 7.01.1998,1PKN 405/97), a rozsądnie uzasadnione przypuszczenie pracownika, że istnieje bezpośrednie niebezpieczeństwo dla zdrowia lub życia jego lub innej osoby, jest wystarczającą przesłanką powstrzymania się od wykonywania pracy (art. 210 § 1 i 21 k.p.). (wyrok SR w Poznaniu z 8.07.2014 r., V P 2731/12).
Członkowie federacji dodają w swoim liście również, że nie ulega wątpliwości, iż w obecnej sytuacji ogłoszonej pandemii jakikolwiek (choćby pośredni) kontakt z osobami podanymi kwarantannie wskazywałby jednoznacznie, iż warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, a także jego najbliższych. „Organy władzy państwowej i samorządowej nie powinny zatem dopuszczać do wystąpienia ww. sytuacji i powinny stać na straży przestrzegania tychże przepisów. Pracownik pomocy społecznej może zatem powstrzymać się od wykonania omawianych czynności i nasza organizacja udzieli wszelkiej możliwej pomocy, w tym prawnej, pracownikom, którzy skorzystają z ww. prawa, gdyby w jakiejkolwiek formie narzucano im opisane działania. Dodatkowo do organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego lub pracodawcy zostaną skierowane wystąpienia z żądaniem spowodowania usunięcia we właściwym trybie stwierdzonej nieprawidłowości (art. 23 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych)”. – pisze PFZPSiPS do wojewodów.
