Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie ustalenia sposobu sprawiania pogrzebu oraz zwrotu jego kosztów. Jako podstawę prawną wskazała art. 44 oraz art. 96 ust. 3 i 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (DzU z 2024 r. poz. 1283, ze zm.). Postanowiła, że sprawienie pogrzebu jest świadczeniem z pomocy społecznej niewymagającym wydania decyzji administracyjnej oraz uregulowała zasady zwrotu wydatków w przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez gminę i odstąpienia od żądania zwrotu całości lub części tych wydatków od spadkobierców.
Zgodnie z art. 44 ustawy sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego. W art. 44 została określona materia podlegająca uregulowaniu przez radę. Wynika z niej, że organ stanowiący obowiązany jest określić wyłącznie sposób sprawienia pogrzebu. W upoważnieniu nie mieści się rozstrzyganie o jego kosztach, w tym o zasadach zwrotu wydatków poniesionych przez gminę oraz możliwości odstąpienia od żądania ich zwrotu od spadkobierców. Upoważnienie takie nie wynika również z art. 96 ust. 3 i 4 ustawy, z którego wynika natomiast, że rada gminy określa, w drodze uchwały, zasady zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej będących w zakresie zadań własnych, czyli usługi, pomoc rzeczową, posiłki, zasiłki na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki okresowe i celowe. Artykuł 44 nie obejmuje również upoważnienia do regulowania przez organ stanowiący trybu przyznawania świadczenia i kwestii związanych z wydawaniem aktów administracyjnych w tym zakresie – zwłaszcza, że udzielenie świadczenia w postaci sprawienia pogrzebu nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.
Mając powyższe na uwadze organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały w całości.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody opolskiego z 19 grudnia 2024 r. nr PN.III.4131.1.73.2024
