Kolegium RIO stwierdziło nieważność uchwały rady miasta w sprawie niezatwierdzenia sprawozdania z wykonania budżetu oraz sprawozdania finansowego gminy.
Uchwała budziła wątpliwości co do jej zgodności z prawem, w szczególności z przepisami art. 270 ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2019, poz. 869, ze zm.) z uwagi na brak wskazania nieprawidłowości w zakresie wymienionych sprawozdań, stanowiących podstawę do ich niezatwierdzenia oraz nieprzeprowadzenie dyskusji w ich sprawie na sesji rady, poprzedzającej głosowanie w sprawie uchwały. Zarówno z zapisu przebiegu sesji, jak i z wyciągu z protokołu posiedzenia wynikało, że podczas obrad radni nie zostali zapoznani ze sprawozdaniami, nie wskazano ewentualnych nieprawidłowości w ich zakresie oraz nie przeprowadzono dyskusji dotyczącej sprawozdań.
W myśl art. 18 ust. 2 pkt 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2020 r., poz. 713 ze zm.) oraz art. 270 ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2019 r., poz. 869, ze zm.) na organ stanowiący nałożony został obowiązek rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania z wykonania budżetu oraz sprawozdań finansowych obejmujących bilans z wykonania budżetu gminy, zbiorczy bilans jednostek budżetowych, zbiorczy rachunek zysków i strat jednostek budżetowych oraz zbiorcze zestawienie zmian w funduszu jednostek budżetowych, a także informacji o stanie mienia. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego związane jest z oceną dokumentu, jego formalnej kompletności, poprawności i rzetelności. Celem tego sprawozdania jest rzetelne (zgodne ze stanem faktycznym) zaprezentowanie sytuacji finansowej i majątkowej jednostki samorządu terytorialnego. Jeżeli sprawozdanie finansowe wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu spełnia opisane kryteria i cele, powinno zostać zatwierdzone przez organ stanowiący jednostki samorządowej. W przeciwnym razie może zostać podjęta uchwała o niezatwierdzeniu sprawozdania.
Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 14 grudnia 2012 r. (sygn. akt I SA/Po 879/12), wymóg rozpatrzenia sprawozdań nie może polegać na przyjęciu domniemania, że radni zapoznali się z materiałami przygotowanymi na sesję. Rozpatrzeniu sprawozdań powinna towarzyszyć dyskusja. Minimalne wymogi rozpatrzenia sprawozdań to omawianie i umożliwienie radnym zabrania głosu w dyskusji nad tymi sprawozdaniami. Zatwierdzenie sprawozdań oznacza co najmniej potwierdzenie ich rzetelności i zgodności z prawem.
W ocenie organu nadzoru, skoro głosowanie w sprawie zatwierdzenia sprawozdań nie było poprzedzone rzeczywistą dyskusją rady, nie dokonano oceny w zakresie prawidłowości ich sporządzenia ani nie podniesiono zastrzeżeń natury merytorycznej. Oznacza to, że rada nie dokonała analizy sprawozdań, w wyniku której można byłoby sformułować przesłanki uzasadniające głosowanie za podjęciem rozstrzygnięcia wyrażonego w badanej uchwale.
Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie z 27 listopada 2020 r. nr XXVIII.197.K.2020
