Zdaniem Prokuratorii w nadzwyczajnych okolicznościach stosowanie mechanizmów waloryzacji wynagrodzenia jest w wielu przypadkach uzasadnione, a wręcz konieczne. Niewprowadzenie koniecznych zmian w umowie może nie tylko poważnie zachwiać równowagą ekonomiczną stron na niekorzyść wykonawcy, ale także prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zamawiającego. Biorąc pod uwagę alternatywne scenariusze zdarzeń, np. sytuację, w której dojdzie do ogłoszenia upadłości wykonawcy czy scenariusz, w którym wobec zaprzestania przez wykonawcę realizacji przedmiotu umowy dojdzie do odstąpienia od umowy, powstanie konieczność ponowienia procedury zamówieniowej itp. Tego typu zdarzenia mogą skutkować znacznym zwiększeniem kosztów wykonania inwestycji, czy też wydłużeniem wykonania kontraktu, co z kolei może wypływać negatywnie na realizację interesu publicznego i dodatkowe koszty.
Opracowany dokument zawiera wskazówki dotyczące stosowania waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy przez jednostki samorządu terytorialnego, Skarb Państwa lub inny podmiot publiczny, zarówno z perspektywy dopuszczalności zmiany umowy na gruncie Prawa zamówień publicznych, jak i gospodarności działania (wydatków) zamawiającego.
Zmiana umowy, w zależności od okoliczności konkretnego przypadku, może przybrać formę:
- zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy (nie wyklucza tego ryczałtowy charakter wynagrodzenia),
- wprowadzenia do umowy klauzuli waloryzacyjnej,
- zmiany dotychczasowej klauzuli waloryzacyjnej, np. przez podwyższenie wcześniej przyjętego limitu waloryzacji.