Udziały samorządów w PIT za kwiecień 2020 były aż o 40 proc. mniejsze od planowanych co wywołało w samorządach ogromne zamieszanie i pytania. W artykule „Budżety do zmiany. Nowe realia w samorządach” napisaliśmy, że w ciągu kilku tygodni agencje ratingowe obniżyły prognozy polskiego PKB ponaddwukrotnie. Najbardziej pesymistyczne analizy mówią nawet o ponad 5-proc. spadku PKB w 2020 roku. Sugerowaliśmy, że wpływy z PIT mogą spaść nawet o 10 proc. w skali roku, w stosunku do zaplanowanych.
Jak napisaliśmy jednak w tym samym artykule „(…) trzeba zauważyć, że na pewno w maju wynik budżetowy będzie nieco lepszy, może nawet porównywalny z 2019 rokiem. Nie będzie to jednak oznaczało odbicia. Jedynym sposobem odniesienia się będzie porównanie łącznie kwietnia i maja 2019 r. z tymi samymi miesiącami 2020 roku. Ze względu na przesunięcia terminów i płatności kwiecień może być nieco gorszy, a kolejne miesiąc (szczególnie maj) nieco lepsze. Dopiero zestawienie en bloc da nam pewną wizję dynamiki udziałów w PIT na kolejne miesiące”.
Rzeczywistość okazała się nawet nieco lepsza niż to co podejrzewaliśmy. Była ona jednak mniej więcej zgodna z kolejnym artykułem z numeru 11/2020 „Wspólnoty” autorstwa Mateusza Klupczyńskiego, eksperta firmy Curulis.
Przewidywał on, że przesunięcia rozliczenia PIT i inne elementy przejściowe związane z Tarczą Antykryzysową, mogą wpłynąć na minimalnie 2,3-procentowy spadek rok do roku aż do 47,6 proc. rok do roku. Przyjął on do swoich wyliczeń, że zmiany prawne polegające na przesunięciach terminów PIT odpowiadają za 20–25 punktu proc. całego obniżenia majowego przelewu. A to znaczy, że kryzys odpowiadał za 15-20 p. proc. zmniejszenia. – I taka wartość będzie kontynuowana przynajmniej do zakończenia pandemii i jakiś czas po niej – twierdził Klupczyński w artykule majowym.
Jego zdaniem ocena sprzed miesiąca okazała się trafna. – Dochody z podatku od osób fizycznych za maj okazały się nieco wyższe rok do roku a więc odrobiona została część "strat" z kwietnia. Obecnie skala ubytków od początku roku w większości samorządów oscylować będzie wokół 10 proc. W niedawnym artykule we „Wspólnocie” sugerowałem, że może to być 15 proc. do końca roku (za miesiące maj-grudzień). Obecna tendencja wydaje się wpisywać w ten scenariusz. Na szczęście jest on daleki od kwietniowego 40 procentowego ubytku – mówi Klupczyński.
Zapraszamy do rejestracji na naszym kongresie gdzie m.in. będziemy dyskutować na temat obecnej sytuacji finansowej samorządów, skali strat i pomysłach na wyjście z kryzysu. Rejestracja dla pracowników JST jest darmowa.
