Mieszkaniec wniósł do starosty zastrzeżenia do projektu uproszczonego planu urządzenia lasu, w którym uznano, że na należącej do niego działce znajduje się las. Wskazał on, że w rozumieniu ustawy o lasach lasem jest grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, natomiast na przedmiotowej działce znajduje się las o powierzchni 0,02 ha.
Wykonawca projektu nie uznał jednak tego zastrzeżenia, ponieważ użytek leśny na działce strony przylega bezpośrednio do użytku leśnego o powierzchni 0,08 ha znajdującego się na sąsiedniej działce, z którym tworzy razem jeden kompleks leśny o powierzchni 0,10 ha, co daje już powierzchnię zawartą w cytowanej powyżej definicji lasu.
Właściciel skierował skargę do SKO tłumacząc, że jego działka była zawsze działką rolną i w związku z tym płacił on coroczne zobowiązanie pieniężne związane z podatkiem rolnym i leśnym. Odwołujący wniósł w związku z tym o uznanie drzew występujących na działce jako zadrzewienia. Kolegium utrzymało w nocy decyzję starosty.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Sąd wyjaśnił, że lasem w rozumieniu art. 3 ustawy o lasach jest grunt:
1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:
a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo wpisany do rejestru zabytków;
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że to, iż działka sama w sobie – po podziale gruntu leśnego – ma powierzchnię mniejszą niż 0,10 ha, nie pozbawia jej statusu gruntu leśnego w sytuacji graniczenia z innymi gruntami leśnymi, tworzącymi łącznie zwartą powierzchnię ponad 0,10 ha. Nie ma przy tym również znaczenia, że działka skarżących oddzielona jest od kompleksu leśnego drogą. Użytki leśne nie przestają być bowiem zwartym kompleksem leśnym tylko dlatego, że oddzielają je od siebie pasy drogowe.
W sprawie bezsporne jest przy tym, że fragment działki skarżących jest zadrzewiony, na co wskazują sami skarżący w zastrzeżeniach do projektu uproszczonego planu urządzenia lasu oraz odwołaniu. Na marginesie dodać jednak należy, że przejściowe pozbawienie roślinności nie przesądza o braku bytu prawnego lasu.
Nawet jeśli z jakichkolwiek przyczyn las utracił niektóre swoje cechy, takie jak np. drzewostan czy runo leśne, użytek leśny nie traci przez to swego charakteru: zmiany o charakterze faktycznym nie mogą stanowić podstawy do dokonania zmiany gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Z art. 24 ustawy o lasach wynika bowiem ciążący na właścicielu lasu obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego lasu poprzez ponowne wprowadzenie roślinności leśnej (upraw leśnych) i doprowadzenia np. do odtworzenia leśnego charakteru gruntu (np. runa leśnego). Nawet więc czasowy brak roślinności leśnej nie jest więc podstawą do przeklasyfikowania gruntu leśnego na nieleśny. Gdyby dopuścić taką możliwość, każdy właściciel lasu poprzez wykarczowanie go (pozbawienie lasu roślinności) mógłby doprowadzić swój teren do utraty charakteru leśnego. Taka sytuacja z punktu widzenia ratio legis ustawy o lasach jest niedopuszczalna.
Wyrok WSA w Poznaniu z 7 lutego 2019 r., sygn. akt II SA/Po 808/18
