W uzasadnieniu samorządowcy napisali m.in, że projekt – niezgodnie z Konstytucją, która w art. 170 określa zakres nadzoru nad JST oraz organy uprawnione do jego sprawowania – przyznaje kuratorom oświaty uprawnienia ingerencji w merytoryczne rozstrzygnięcia organów JST, zobowiązanych do prowadzenia szkół publicznych (obsada dyrektorów szkół, organizacja sieci szkół). Tymczasem organy te ponoszą pełną odpowiedzialność za nałożone na nie obowiązki ustawowe i mają prawo do samodzielnego podejmowania decyzji w tych sprawach (art. 16, art. 165 ust. 2 i art. 166 ust. 1 Konstytucji), w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zdaniem sygnatariuszy projekt, poprzez zmiany w składzie komisji konkursowej, praktycznie pozbawia organ prowadzący wpływu na obsadę stanowiska dyrektora szkoły prowadzonej przez ten organ. Projekt narzuca także organowi prowadzącemu obowiązek zwolnienia dyrektora, który nie wykonał „zaleceń” nadzoru pedagogicznego.
Dalej czytamy, że projekt, poprzez zmianę w art. 89 Prawa oświatowego, przynosi niezgodną z Konstytucją ingerencję organu nadzoru pedagogicznego w organizację sieci szkół. Dotychczasowe brzmienie tych przepisów jasno określało, jakie kryteria samorząd powinien wziąć pod uwagę, podejmując decyzję np. o likwidacji szkoły. Spory często trafiały do sądów, które przyznawały rację gminom i powiatom, ponoszącym pełną odpowiedzialność społeczną i finansową za funkcjonowanie szkół publicznych. Nowe zapisy są ogólnikowe, umożliwiając pełną uznaniowość i dowolną interpretację organowi, który nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki swoich decyzji.
„Nie wyrażamy zgody na pozbawienie jednostek samorządu terytorialnego wpływu na funkcjonowanie szkół i organizację ich sieci” - podsumowują samorządowcy. „Proponowane w projekcie zmiany powodują, że edukacja publiczna przestaje być zadaniem własnym gmin i powiatów, które są zobowiązane realizować je zgodnie z wolą mieszkańców, w tym zwłaszcza rodziców i nauczycieli. Następuje to w czasie, gdy z roku na rok pogłębia się luka finansowa w oświacie, rozumiana jako różnica między kwotą przekazywanej JST części oświatowej subwencji ogólnej a wydatkami bieżącymi na edukację, ponoszonymi przez samorządy w coraz większym stopniu ze środków własnych”.
Ze względu na znaczenie zmian proponowanych w projekcie nowelizacji samorządowcy wnioskują także o przeprowadzenie wysłuchania publicznego na temat. Skierowali już wnioski o przeprowadzenie wysłuchania do członków komisji oraz klubów i kół parlamentarnych.
Pod listem podpisali się Zygmunt Frankiewicz - prezes Związku Miast Polskich, Tadeusz Truskolaski -prezes Zarządu Unii Metropolii Polskich, Krzysztof Iwaniuk - przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP, Andrzej Płonka - prezes Związku Powiatów Polskich oraz Grzegorz Cichy - prezes Unii Miasteczek Polskich.
Fot. Pixabay
