Jak w praktyce wygląda realizacja strategii Veolii w Polsce polegającej na odejściu od węgla?
Realizujemy dekarbonizację naszych ciepłowni, co wiąże się z całkowitym odejściem w ciągu kilku lat od spalania węgla i osiągnięciem neutralności klimatycznej do 2050 roku. W Veolii term proces ten trwa od 2019 roku. W małych i średnich miastach realizujemy wiele projektów. Wspólnie z samorządami poszukujemy rozwiązań, które odpowiadają na lokalne potrzeby i optymalnie wykorzystują dostępne zasoby. Dywersyfikacja miksu paliwowego opiera się na zwiększaniu udziału gazu, biomasy i odnawialnych źródeł energii. W efekcie powstają efektywne energetycznie i jednocześnie bardziej przyjazne środowisku instalacje ciepłownicze. W 2024 roku nasze spółki zakończyły kilka kolejnych inwestycji.
Jakie to były projekty?
W kwietniu 2024 r. zakończyliśmy projekt Szafir w Tarnowskich Górach. Powstała tam nowoczesna instalacja kogeneracyjna, oparta o dwa silniki gazowe i kotłownię na paliwo biomasowe leśne oraz zespół kogeneracyjny zasilany gazem ziemnym i biogazem wyprodukowanym w lokalnej oczyszczalni ścieków, która należy do Grupy Veolia w Polsce. Dzięki temu 51 proc. produkcji oparte jest o OZE i gaz, a instalacja dostarcza ciepło do 10 tysięcy mieszkań i obiektów publicznych. Z kolei we Wrześni dekarbonizacja nastąpiła za sprawą wymiany kotła węglowego na jednostki opalane gazem i biomasą. Ta konwersja to z jednej strony projekt pilotażowy, a z drugiej referencja, którą możemy realizować również w innych naszych zakładach. Obie inwestycje pozwoliły zmniejszyć wpływ ciepłowni na środowisko i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw ciepła dla mieszkańców. Ważnym projektem zakończonym w 2024 roku była Ciepłownia Przyszłości w Lidzbarku Warmińskim. Na terenie należącym do Veolii Północ powstała innowacyjna instalacja oparta w 100 proc. o OZE. Wykorzystuje ona wysokosprawne układy pomp ciepła, instalacje fotowoltaiczne oraz system magazynów ciepła wysoko- i niskoparametrowego. Głównym organizatorem projektu i dysponentem środków europejskich było Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a wykonawcą Euros Energy. Dodatkowo w ramach tego przedsięwzięcia Veolia Północ zmodernizowała sieć ciepłowniczą zbudowaną jeszcze w latach 80. XX wieku. Nowa ciepłownia ogrzewa i dostarcza ciepłą wodę użytkową do większości budynków na osiedlu Astronomów. Całkowita powierzchnia użytkowa wszystkich tamtejszych lokali mieszkalnych wynosi ponad 28 tys. mkw.
Czy tego typu instalacja może powstać także w innych miastach?
OZE mogą być wykorzystane jako jeden z elementów miksu energetycznego przy produkcji ciepła. Technologia, którą zastosowaliśmy w Lidzbarku Warmińskim, jest rozwiązaniem skalowalnym do potrzeb modernizacji ciepłownictwa w małych i średnich miastach. Doświadczenia zdobyte w Lidzbarku Warmińskim z pewnością wykorzystamy w innych zakładach.
Veolia realizuje też projekty poza siecią.
W lokalizacjach, gdzie nie ma możliwości, aby dostarczać ciepło sieciowe, proponujemy naszym partnerom alternatywne rozwiązania. Na przykład w zespole szkół w Opaleniu w gminie Gniew zastąpiliśmy dotychczasową kotłownię węglowo-pelletową kotłami elektrodowymi, pompami ciepła i fotowoltaiką. Z kolei w ramach projektu Zielone Ciepło dla Szczytna zaproponowaliśmy wspólnocie mieszkaniowej instalację podgrzewania wody z wykorzystaniem pomp ciepła i fotowoltaiki. Kompleksowa współpraca obejmowała również pomoc w uzyskaniu dofinansowania z programu Grant OZE, który pozwala uzyskać zwrot 50 proc. kosztów inwestycji netto. Nasz zespół przygotował aplikację Zielony Kalkulator, która pozwala na szybkie wygenerowanie oferty obejmującej m.in. rozwiązania oparte o OZE.
Jakie cele stawiacie przed sobą w 2025 r.?
W ostatnich latach zrealizowaliśmy wiele projektów dekarbonizacyjnych, nasz zespół jest doświadczony i wciąż proponuje innowacyjne rozwiązania dla naszych partnerów. Wykorzystując nasze zasoby będziemy konsekwentnie odchodzić od węgla i jednocześnie zwiększać efektywność lokalnych systemów ciepłowniczych zgodnie ze strategią GreenUp. W 2025 roku mamy w planach realizację kolejnych projektów m.in. w Świeciu, Wrześni, Chrzanowie, Świdniku i Zamościu. Zamierzamy rozwijać także obszar usług poza siecią. Chcemy być dla samorządów i przemysłu partnerem pierwszego wyboru i proponować lokalnym społecznościom rozwiązania gwarantujące bezpieczeństwo dostaw zielonego ciepła.