Mieszkanka E.S. zwróciła się do dyrektora schroniska dla zwierząt z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej kart ewidencyjnych zwierząt padłych, uśpionych i zbiegłych. Wniosła również, aby w udostępnionej dokumentacji uwzględniono widoczną, czytelną, tzn. niezakrytą, niezamazaną, nieuciętą datę i przyczynę opuszczenia przez zwierzę schroniska, oraz widoczny, czytelny, m.in. niezakryty, niezamazany, nieucięty, numer czipa.
Organ udostępnił skany kart, ale z niemożliwymi do odczytania datami oraz numerami czipów zwierząt. W związku z tym wnioskodawczyni skierowała skargę do WSA na bezczynność dyrektora – w wyniku tej skargi dyrektor udostępnił wnioskowane informacje przed rozpatrzeniem sprawy przez sąd, wyjaśniając przy tym, że zakrycie danych było skutkiem omyłki.
Mimo naprawienia błędu przez dyrektora sąd przyznał rację skarżącej. Wyjaśnił, że w sprawie bezsporne jest, że wnioskowana informacja (karty ewidencyjne zwierząt padłych, uśpionych i zbiegłych) stanowi informację publiczną. Stosownie do art. 1 ust. 1 i art. 6 udip, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 udip, w którym zawarto przykładowy katalog takich informacji. Udostępnieniu podlega więc m.in. informacja o zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. f udip, informacja o prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych (por. prawomocny wyrok WSA w Olsztynie z 30 stycznia 2024 r., sygn. akt II SA/Ol 970/23).
Niesporne jest także to, że dyrektor schroniska dla zwierząt jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej. Mimo że nie jest organem władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 udip, jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej jako podmiot reprezentujący jednostkę organizacyjną samorządu terytorialnego, wykonującą zadania publiczne, o którym mowa w pkt 4. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (DzU z 2023 r. poz. 1580, z późn. zm.) zapobieganie bezdomności zwierząt i zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin, których realizacja może zostać powierzona podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt (art. 11a ust. 4 ustawy o ochronie zwierząt), przy czym koszty realizacji tych zadań ponosi gmina (art. 11a ust. 5 cytowanej ustawy).
W ocenie sądu skarga była zasadna, gdyż niewątpliwie organ, do którego skierowano wniosek, nie podjął we właściwym terminie przewidzianych prawem działań w celu jego załatwienia, czym naruszył przepis art. 13 ust. 1 udip, w którym przyjęto, że udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki i nie później niż w terminie 14 dni, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 udip. Zgodnie zaś z art. 13 ust. 2 udip, „jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku”.
Z powołanego przepisu nie wynika, jakie okoliczności (przyczyny opóźnienia) są ustawowo dopuszczalne. Użyty zwrot „jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie” interpretowany jest przez sądy administracyjne jako pozwalający na indywidualne zastosowanie, w zależności od okoliczności konkretnej sprawy. W wyroku z 5 marca 2024 r. (sygn. akt III OSK 370/23) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „przepisy udip nie wskazują, jakie powody opóźnienia są dopuszczalne, należy jednak uznać, że muszą to być powody bezpośrednio związane z opóźnieniem w udostępnieniu konkretnej informacji publicznej”.
W związku z tym, że dyrektor naprawił swój błąd (który wynikał z omyłki), zdaniem sądu w rozpoznawanej sprawie nie doszło do rażącego naruszenia prawa przez organ. W wyroku z 12 września 2024 r. (sygn. akt I OSK 661/24) Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że „oceniając, czy naruszenie prawa jest rażące, należy uwzględnić nie tylko proste zestawienie terminów rozpoczęcia postępowania i jego zakończenia, względnie braku zakończenia, lecz także warunkowane okolicznościami materialnoprawnymi sprawy czynności, jakie powinien podjąć organ dążąc do merytorycznego rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. Rażącym naruszeniem prawa jest naruszenie ciężkie, które nosi cechy oczywistej i wyraźnej sprzeczności z obowiązującym prawem, niepozwalające na zaakceptowanie w demokratycznym państwie prawa i wywołujące dotkliwe skutki społeczne lub indywidualne”. Taka sytuacja w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiła.
Wyrok WSA w Olsztynie z 29 stycznia 2025 r., sygn. akt II SAB/Ol 142/24
