Rada miejska podjęła uchwałę w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości grup przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Jako warunek zwolnienia z podatku od nieruchomości przewidziano przedłożenie przez podatnika organowi podatkowemu wniosku o udzielenie zwolnienia wraz z informacją o rodzajach prowadzonej działalności. Uchwała wprowadziła ograniczenie środków przeznaczonych na udzielenie pomocy do kwoty 1 mln zł. Skorzystanie ze zwolnienia z podatku od nieruchomości przewidzianego w uchwale uzależnione było od rozpatrzenia wniosku o udzielenie zwolnienia i od wielkości pomocy, o którą będą ubiegać się podatnicy składający wnioski o zwolnienie z podatku.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej dokonując analizy uchwały zauważyło, że zgodnie art. 15p ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU z 2020 roku, poz. 374, dalej: ustawa o COVID-19), rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, za część 2020 r., zwolnienia z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.
Z art. 15p ustawy o COVID-19 wynikało, że władztwo podatkowe gminy nie jest nieograniczone, a jego zakres określają ustawy. Przepis ten nie dawał radzie gminy umocowania do ustalania trybu postępowania w sprawie zwolnień, a w szczególności uzależniania możliwości skorzystania ze zwolnienia od złożenia wniosku. Uchwała w sprawie zwolnień podatkowych stanowi akt prawa miejscowego, zawiera normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Oznacza to, że każdy podmiot, spełniający przesłanki określone przez radę gminy, miał prawo skorzystania ze zwolnienia w oparciu o normy prawne zawarte w uchwale bez konieczności ubiegania się o przyznanie prawa do zwolnienia, w szczególności poprzez złożenie wniosku i uzyskanie decyzji o zwolnieniu.
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 22 października 2008 r. (sygn. akt I SA/Kr 177/08) zwolnienie podatkowe oznacza definitywne, ostateczne wyłączenie określonej kategorii podatników lub przedmiotu opodatkowania spod obowiązku podatkowego. Nie jest dopuszczalne ustanawianie w aktach prawa miejscowego zwolnień warunkowych, tak jak w zaskarżonej uchwale, gdzie uzależniono je od wniosku podatnika. Zamysłem ustawodawcy było bowiem, by zwolnienie podatkowe wynikało bezpośrednio z wprowadzającego go aktu prawnego organu stanowiącego gminy. Nie ma w tej sferze miejsca na pozostawianie jakiegokolwiek stanu niepewności co do faktu przysługiwania zwolnienia (w niniejszej sprawie byłaby to niepewność co do uwzględnienia wniosku).
Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie z 19 maja 2020 r., nr XIII/1227/2020
