Projektowana ustawa ma na celu poprawę otoczenia prawnego partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. Najważniejsze zmiany przepisów służą wprowadzeniu takich rozwiązań, które – w opinii projektodawców – umożliwią efektywne przygotowanie i realizację projektów PPP. Przepisy ustawowe nie powinny bowiem ograniczać stosowania tych modeli PPP, które sprawdzają się w realizacji inwestycji prywatnych. Przepisy projektowanej ustawy ułatwią stosowanie rozwiązań znanych z praktyki międzynarodowej, co dodatkowo powinno podnieść atrakcyjność rynku PPP w Polsce.
Jednym z aspektów zmian jest m.in. dostosowanie ustawy PPP do ustawy z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1020) oraz nowej ustawy z 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (DzU poz. 1920, dalej: ustawa o umowie koncesji), które wprowadziły do polskiego porządku prawnego rozwiązania zwiększające elastyczność zawierania umów przez sektor publiczny.
Generalnie zmiany można podzielić na następujących siedem grup przepisów. Poszczególne grupy przepisów projektu dotyczą:
1) procedury wyboru partnera prywatnego,
2) partnerstwa publiczno-prywatnego w formie spółki,
3) wykonywania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym,
4) zadań organu właściwego w sprawach partnerstwa publiczno-prywatnego,
5) innych zmian w ustawie PPP,
6) zmian w innych ustawach,
7) rozwiązań przejściowych i wejścia w życie projektowanej ustawy.
W niniejszym artykule przybliżymy tylko kilka z ważniejszych zmian, jakie wprowadzi projekt ustawy. Wszystkie zmiany można znaleźć w projekcie i uzasadnieniu pod artykułem.
Dobór trybu wyboru partnera prywatnego
Zgodnie z projektowanym art. 4 ust. 2 ustawy PPP, podmiot publiczny będzie w każdym przypadku dokonywać wyboru partnera prywatnego w trybie PZP, także wówczas, gdy umowa będzie umową koncesji. Stosowanie ustawy o umowie koncesji do wyboru partnera prywatnego będzie zatem fakultatywne. Dzięki temu podmiot publiczny, który dopuszcza różne modele partnerstwa, wszczynając postępowanie w trybie PZP, nie będzie miał powodów do obaw, że zastosował nieprawidłowy tryb wyboru partnera prywatnego, jeżeli negocjacje zakończą się zawarciem umowy koncesji.
Dopuszczenie w każdym przypadku stosowania PZP ma uchronić podmioty publiczne i partnerów prywatnych przed niepotrzebnym powtarzaniem postępowania, gdy podmiot publiczny (niewłaściwie oceniając perspektywy zawarcia umowy) wszczął postępowanie w trybie ustawy o umowie koncesji, a faktycznie wynegocjowana umowa nie może być uznana za umowę koncesji.
Kryteria oceny ofert
Projektodawcy proponują uchylenie obecnie obowiązującego art. 6 ust. 2 ustawy PPP, który określa obligatoryjne kryteria oceny ofert, oraz przeniesienie wymienionych w nim kryteriów do katalogu fakultatywnych kryteriów w art. 6 ust. 3. Taka zmiana przepisów przyczyni się według nich do większej elastyczności w wyborze partnerów prywatnych.
Jednocześnie, w projektowanym art. 6 ust. 3 pkt 1 ustawy PPP proponuje się dodanie przepisu, który wskazuje jako możliwe kryterium oceny ofert także „dochód w postaci udziału w zysku” spółki realizującej przedsięwzięcie PPP.
Zmiany umowy PPP
Zgodnie z obowiązującym art. 13 ust. 1 ustawy PPP zakazane są istotne zmiany postanowień umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru partnera prywatnego. Jedynym wyjątkiem od tego zakazu jest przypadek, gdy podmiot publiczny przewidział możliwość dokonania zmiany w ogłoszeniu o partnerstwie lub w dokumentacji postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego oraz określił warunki takiej zmiany.
Po wejściu w życie nowelizacji PZP z 22 czerwca 2016 r. przepis art. 144 PZP znacznie lepiej od wcześniejszego brzmienia oddaje realia rynkowe wykonywania umów, a w szczególności wydatnie ułatwia wykonywanie umów wieloletnich. W dłuższym okresie może przecież wystąpić szereg zdarzeń uzasadniających zmianę umowy, które hipotetycznie były do przewidzenia – twierdzą w uzasadnieniu projektodawcy.
Utrzymanie w mocy obecnego brzmienia art. 13 ustawy PPP w istocie oznaczałoby, że zmiany umów w sprawie zamówienia publicznego byłyby dopuszczalne w szerszym zakresie niż zmiany umów PPP. To w sposób nieuzasadniony pogarszałoby warunki realizacji PPP. Byłoby to także niezrozumiałe ze względów systemowych. Podsumowując, takie zróżnicowanie zakresu dopuszczalnych zmian umów o zamówienie publiczne i umów PPP nie ma obecnie żadnego uzasadnienia.
Prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia
W projekcie proponuje się rozszerzyć ustawowe uprawnienia podmiotu publicznego o prawo do kontroli składnika majątkowego wykorzystywanego do realizacji przedsięwzięcia. Spodziewanym efektem tego przepisu będzie bardziej precyzyjne uwzględnienie tego zagadnienia w umowach PPP. Dodatkowo należy określić skutki przeprowadzonej przez podmiot publiczny kontroli.
W przypadku gdy prowadzona kontrola wykaże, iż składnik majątkowy wykorzystywany przez partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia znajduje się w stanie technicznym wskazującym na jego nieprawidłowe wykorzystywanie, podmiot publiczny powinien wzywać partnera prywatnego do podjęcia odpowiednich działań, a w szczególności do poczynienia nakładów mających na celu doprowadzenie składnika majątkowego do właściwego stanu technicznego. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym powinna określać skutki niepodjęcia działań mających na celu doprowadzenie składnika majątkowego do właściwego stanu technicznego.
Aby powyższe rozwiązania zafunkcjonowały w praktyce, partner prywatny powinien zostać zobowiązany do bieżącego raportowania podmiotowi publicznemu o stanie realizacji przedsięwzięcia i stanie składnika majątkowego wykorzystywanego do realizacji przedsięwzięcia. Zasady, szczegółowy tryb oraz częstotliwość raportowania przez partnera prywatnego o stanie realizacji przedsięwzięcia musi określać umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Pliki do pobrania:
<link file:109247- download file> Projekt ustawy
<link file:109248- download file> Uzasadnienie