Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie szczegółowych zasad i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłaty należności pieniężnych. Jako podstawę prawną wskazała art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2024 r. poz. 609, ze zm., dalej: usg) oraz art. 59 ust. 1–3 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2023 r. poz. 1270, ze zm., dalej: ufp). W dokumencie znalazła się informacja, że kierownicy gminnych jednostek organizacyjnych przedkładają burmistrzowi sprawozdanie dotyczące umorzonych, odroczonych lub rozłożonych na raty należności w roku budżetowym.
Zgodnie z art. 59 ust. 1 ufp, należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym (jednostkom budżetowym, samorządowym zakładom budżetowym, państwowym i samorządowym instytucjom kultury) mogą być umarzane, terminy ich spłaty mogą zostać odroczone lub płatność należności może zostać rozłożona na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym. Kolegium izby wskazało, że rada gminy w granicach przyznanych jej kompetencji może regulować kwestie np. liczby rat, na które należności mogą być rozkładane, długości terminów odraczania należności, reguł formalnoprawnych udzielania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych, przy ich dostosowaniu do uwarunkowań organizacyjnych danej jednostki samorządu terytorialnego. Przytoczone przepisy ustawy nie upoważniają jednak rady do nakładania na kierowników gminnych jednostek organizacyjnych obowiązków, w szczególności rada nie może nakazać sporządzania określonego rodzaju sprawozdań. Zgodnie z art. 33 usg, uprawnienie do ewentualnego nakładania obowiązków sprawozdawczych na kierowników gminnych jednostek organizacyjnych posiada wójt (burmistrz, prezydent miasta). Organ wykonawczy gminy może to uczynić jako kierownik urzędu wykonujący uprawnienia pracodawcy – zwierzchnika służbowego – w stosunku do kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
Dlatego organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały w całości.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody warmińsko-mazurskiego z 18 września 2024 r., nr PN.4131.297.2024
