W spotkaniu online, zorganizowanym przez wydawcę Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” oraz Agencję Rozwoju Przemysłu, uczestniczyło blisko 600 osób - samorządowców i przedsiębiorców.
Szczególne zainteresowanie wzbudziły parametry techniczne autobusów elektrycznych, wytwarzanych przez polską firmę ARP e-Vehicles. Przypomnijmy – firma wytwarza zaprojektowane od podstaw elektryczne autobusy – miejskie, podmiejskie i szkolne. Ich eksploatacja jest nawet o 70 proc. tańsza niż w przypadku autobusu spalinowego. A do tego, aż 60 proc. komponentów pojazdu pochodzi z Polski.
Z liczby i treści pytań można wnioskować, że oferta ARP e-Vehicles okazała się interesująca w świetle ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która określa udział autobusów zeroemisyjnych w ogólnej liczbie autobusów użytkowanych w gminie.
Obserwatorzy zadali panelistom kilkadziesiąt pytań. Odpowiedzi zamieszczamy poniżej:
Ile autobusów nowa spółka już sprzedała? Czy mówimy jedynie o jazdach próbnych?
Wyprodukowane autobusy były prezentowane do celów testowych, aktualnie Spółka przygotowuje się do zrealizowania swoich pierwszych dostaw.
Jaki jest koszt wozogodzinny (1 km) korzystając z autobusu elektrycznego porównując koszt 1 km autobusu zasilanego paliwem, gazem.
Koszt energii jest niższy o ok. 60 proc. w stosunku do kosztów zużycia gazu i ok. 70 proc. niższy w stosunku do kosztów oleju napędowego.
Czy ARP E-Vehicles ma tylko 8,5-metrowy autobus? Jeśli tak, to jak spółka planuje sprzedaż vs. oczekiwania rynku – autobusy 10 m/12 m/18 m?
Spółka posiada w ofercie autobusy miejskie, podmiejskie i szkolne w wariantach o dł. 8.5 m i 10.0 m. Jest to aktualna oferta. W kolejnych latach planowane jest zwiększenia asortymentu o kolejne modele. Należy jednak podkreślić, że dzięki zastosowaniu wielu innowacyjnych rozwiązań technicznych, pojazdy ARP E-Vehicles charakteryzują się zdecydowanie większą przestrzenią (pojemnością) pasażerską, aniżeli dotychczas dostępne na rynku autobusy elektryczne, które są adaptacjami konstrukcji z klasycznymi źródłami napędu. Wystarczy wskazać, że 10-metrowy autobus ARP E-Vehices zapewni komfortowe warunki podróży nawet 85 pasażerom, co dorównuje, a często przekracza możliwości wielu konstrukcji 12-metrowych.
Czy w kosztach, o których mówił Pan Kolczyński, uwzględnione są koszty dwukrotnej wymiany baterii i ich utylizacji w okresie ok. 15 lat eksploatacji?
Odpowiedź poniżej w kolejnych pytaniach i komentarzach uczestników.
Jaki spadek kosztów autobusów elektrycznych i wodorowych Państwo przewidują na skutek zastosowania efektu skali? Kiedy koszt autobusu elektrycznego zbliży się do kosztów autobusów spalinowych?
Według analiz sporządzanych dla Komisji Europejskiej, ceny autobusów spalinowych i elektrycznych powinny się zrównać do 2027 roku.
Trzeba zastanowić się, czy warto wchodzić teraz w autobusy elektryczne jako przejściowe, skoro za 10 lat mają wchodzić autobusy wodorowe. Czy koszty zakupu autobusów elektrycznych zwrócą się w krótkim czasie eksploatacji i krótkiego obowiązywania umowy na transport zbiorowy?
Jeżeli potraktować autobusy elektryczne jako rozwiązanie przejściowe pomiędzy napędem spalinowym i wodorowym, to biorąc pod uwagę czas potrzebny do upowszechnienia wodoru i niższe koszty eksploatacji autobusów elektrycznych, ich zakup jest jak najbardziej uzasadniony. Natomiast nie uważamy, że autobusy elektryczne są w jakimkolwiek stopniu przejściowymi. Wręcz odwrotnie, uważamy, że to właśnie autobusy elektryczne będą tymi, które w większości będą się poruszać po polskich i europejskich drogach. A gdy koszty technologii wodorowych zbliżą się do elektrycznych, to będą one mogły stanowić świetną alternatywę. Najważniejsze natomiast jest to, że obie technologie są zeroemisyjne, nie emitują do atmosfery szkodliwych związków chemicznych, a społeczeństwo na tym zyska. Oba typy pojazdów napędzane są przez elektryczny zespół napędowy, są to zbieżne technologie różniące się przede wszystkim źródłami magazynowania energii – stąd sądzimy, że ich rozwój może być równoległy i powiązany, ale zależny od tego, która z form magazynowania energii będzie się dynamicznej rozwijała i będzie ekologicznie i finansowo korzystniejsza.
Jaka jest cena wyjściowa tego pojazdu?
Wszystkie autobusy produkowane są pod indywidualne zamówienie klienta, a ich cena uzależniona jest przede wszystkim od pojemności baterii i dodatkowego wyposażenia.
Jaka jest masa pojazdu gotowego do jazdy?
Masa własna pojazdu wynosi 10.200 kg. Zmniejszona masa pojazdu, dzięki lekkiej konstrukcji, pozwoliła powiększyć zasięg pojazdu aż o 10 proc.
Każdej firmie autobusowej zajmuje średnio 20 lat na wypracowanie doświadczenia w stworzeniu jakościowej struktury; jak ten fakt mityguje ARP E-Vehicles, żeby struktura np. nie pękała ?
Inżynierowie ARP E-Vehicles posiadają wieloletnie doświadczenie wyniesione z pracy w czołowych europejskich koncernach produkujących autobusy. ARP E-Vehicles posiada multidyscyplinarny zespół z olbrzymim doświadczeniem. Prace nad skonstruowaniem pierwszego polskiego autobusu elektrycznego z baterią pod podwoziem trwają od 5 lat. Nasze autobusy zostały przetestowane w wielu miejscach, w bardzo zróżnicowanych warunkach. W ciągu ostatnich lat techniki komputerowego wspomagania projektowego, w tym metod numerycznych przy obliczaniu wytrzymałości konstrukcji, pozwalają wykluczyć takie przypadki. Dziś jesteśmy już pewni jakości naszego produktu pod każdym względem. Nie mamy najmniejszych wątpliwości co do wytrzymałości naszej konstrukcji.
Dlatego z ogromną przyjemnością zdecydowaliśmy się na zaoferowanie naszego autobusu na polskim i europejskim rynku zbiorowego transportu publicznego.
Dostępny jest poglądowy cennik na tym etapie?
Ceny kalkulowane są indywidualnie w zależności od wariantu, pojemności baterii i wymagań klienta odnośnie do dodatkowego wyposażenia.
Kto jest producentem silnika?
Producentem silnika jest kanadyjska firma DANA TM4, ale planowane jest też korzystanie z oferty innych dostawców.
Czy pojazd może być wyposażony w silniki w piastach kół?
Ponieważ w naszej ocenie napęd z silnikiem centralnym jest korzystniejszym rozwiązaniem konstrukcyjnym, nie planujemy na dzień dzisiejszy autobusu z silnikami w piastach. Ściśle jednak obserwujemy rozwój tej technologii i nie wykluczamy, że gdy będzie ona dla nas na odpowiednio zaawansowanym poziomie, rozważymy jej zastosowanie.
Krzysztofowi O. pierwsze solarisy „pękały” (struktura) – ale Solaris nauczył się spawać strukturę na bazie Neoplana – jak Państwo mitygujecie błędy wieku dziecięcego?
Lata pracy przy projektowaniu autobusów nauczyły nas korzystać z doświadczeń nie tylko własnych, ale całej branży komunikacyjnej, dlatego jesteśmy absolutnie pewni naszej konstrukcji i nie ma możliwości jakichkolwiek problemów. Ani w tym newralgicznym obszarze, ani w jakimkolwiek innym elemencie konstrukcyjnym naszego pojazdu.
W jaki sposób przestrzeń pasażerska w e-busie jest ogrzewana?
Autobus wyposażony został w ogrzewanie hybrydowe: spalinowo-elektryczne. Jednak dopuszczalne są inne opcje, a ostateczna konfiguracja autobusu zależy do wymagań klienta.
Jakie jest zużycie energii w kWh na 1 km przejechanej drogi?
Testy z pasażerami w warunkach rzeczywistych wykazują zużycie na poziomie 0,6–0,7 kWh/km.
Jaka jest pojemność elektryka szkolnego? Często trzeba przewieźć jednorazowo po 45-55 wyłącznie dzieci na miejscach siedzących.
Autobus o dł. 10 metrów w wersji szkolnej zabiera na pokład 45 osób, w tym 38 na miejscach siedzących. Planowane jest rozszerzenie asortymentu o autobusy 12-metrowe, co pozwoli zwiększyć jeszcze bardziej pojemność pasażerską pojazdu.
Jeśli nowy autobus będzie miał 85 miejsc, to ile umieścicie Państwo miejsc siedzących?
Autobus o dł. 10 metrów, w zależności od konfiguracji, może zabrać na pokład od 71 do 85 pasażerów, w tym od 27 do 31 na miejscach siedzących.
Ilość miejsc siedzących w 8,5 m i 10 m w wersji podmiejskiej?
Autobus w wersji podmiejskiej o dł. 8,5 metrów zabiera na pokład 37 osób, w tym 30 na miejscach siedzących, autobus o dł. 10 metrów zabiera 45 osób, w tym 38 na miejscach siedzących.
Czy przewidziane są systemy poprawiające bezpieczeństwo jazdy wymagane regulacjami EU od 2022 roku?
Tak.
Jaki jest aktualny zasięg 8,5-metrowego pojazdu i jakie plany dla pojazdu 10 m w tym zakresie?
Niezależnie od długości autobus może być wyposażony w baterie, które pozwalają na zasięg od 140 km do ponad 300 km.
Jak Państwo szacują koszt obsługi bez kosztów paliwa/energii w stosunku do analogicznych pojazdów spalinowych?
Koszt serwisowy szacujemy na poziomie o 50 proc. niższym w stosunku do kosztów obsługi autobusów z napędem konwencjonalnym.
"w przeliczeniu na wozokilometr"
W przeliczeniu na 1 wzkm – ok. 0,12–0,14 zł
Jaka jest cena prezentowanego autobusu?
Ceny kalkulowane są indywidualnie w zależności od wariantu, pojemności baterii i wymagań klienta odnośnie do dodatkowego wyposażenia.
Jak z wytrzymałością autobusu? Autobusy szkolne przemieszczają się często po słabej jakości drogach wiejskich.
Jako producent dajemy gwarancję na szkielet i konstrukcję autobusu.
Na jaki okres jest gwarancja na autobus i po jakim czasie trzeba wymienić baterie i jaki jest ich koszt?
Standardowa gwarancja obejmuje 3 lata od dostawy autobusu. Żywotność baterii określona jest na 8–10 lat, po tym okresie jej wydajność spada, co nie oznacza, że natychmiast kwalifikuje się do wymiany.
Nas interesują 12-metrowe autobusy, kiedy premiera 12-metrowego autobusu ARP Vehicles?
Nasza standardowa „dziesiątka” zabiera na pokład od 71 do 85 pasażerów, czyli porównywalnie do autobusów 12-metrowych innych producentów. Ponadto jest to pierwszy polski autobus od początku zaprojektowany jako pojazd elektryczny, wykonany w prawie 60 proc. z polskich komponentów. Po raz pierwszy w naszym kraju zastosowano rozwiązanie polegające na zamontowaniu baterii nie na dachu, ale pod podłogą pojazdu. Jest zeroemisyjny, przyjazny środowisku, dzięki silnikowi elektrycznemu cichy i całkowicie ekologiczny. Bezpieczny dla pasażerów, co zapewnia podłoga pokryta wykładziną antypoślizgową bez stopni poprzecznych na całej długości pojazdu, automatyczny system wykrywania i gaszenia pożarów oraz system monitoringu wizyjnego umożliwiający kierowcy podgląd całego wnętrza autobusu. Komfortowy i przyjazny dla pasażerów dzięki cichemu napędowi, całopojazdowej klimatyzacji, wygodnym siedzeniom oraz gniazdom USB do ładowania telefonów i bezpłatnemu dostępowi do Internetu poprzez wi-fi. Niskopodłogowy na całej długości mimo baterii pod podłogą, przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych na wózkach, wyposażony w rampę i układ przyklęku. Ekonomiczny w eksploatacji dzięki zasilaniu elektrycznemu oraz systemowi rekuperacji, czyli odzyskiwania energii podczas hamowania. Koszty zużycia energii mogą być niższe nawet o 70 proc. w stosunku da autobusu napędzanego silnikiem Diesla. Posiadaj doskonałe właściwości trakcyjne dzięki umieszczeniu baterii pod podłogą i obniżeniu środka ciężkości pojazdu. Osiąga znakomitą stabilność toru jazdy zapewniającą bezpieczeństwo w czasie pokonywania nawet najtrudniejszych zakrętów. Niski w porównaniu z konkurencją, tylko 3,2 m wysokości, dzięki czemu mieści się pod każdym wiaduktem. Złożony z lekkich, trwałych elementów konstrukcyjnych zwiększających zasięg autobusu o 10 proc., szkielet wykonany ze stali nierdzewnej, poszycia z aluminium i laminatów poliestrowych. Wyposażony w silnik synchroniczny z magnesami stałymi gwarantujący doskonałe osiągi autobusu takie jak: przyspieszenie, moc, sprawność, niezawodność i brak obsługi. Ponieważ autobus ten nie tylko z powodzeniem może wypełnić zadania autobusu 12-metrowego, a ponadto jest krótszy, lżejszy, bardziej stabilny i posiada wiele innych wymienionych zalet, produkcja tego typu autobusu została odłożona.
W odpowiedziach proszę umieścić informację, kiedy można składać wnioski o dotację na autobusy elektryczne, jakie są kryteria, jaki jest koszt autobusów, gwarancja, parametry techniczne, koszty eksploatacyjne, koszt 1 km jazdy.
Wnioski można składać od 4 stycznia br. Kryteria opisane są w regulaminie i wytycznych do programu „Zielony transport publiczny”, dostępne na stronie internetowej NFOŚiGW. Niestety, nabór na ten rok został już zakończony. Koszt autobusów można określić w przedziale od 1,5 do 2,2 mln zł netto. Kosz energii zużywanej do przejechania 1 km, w zależności od wielkości autobusu, wynosi od 0,40 zł do 0,70 zł.
Pytanie o baterie pod podłogą – jak są one zabezpieczone przed uszkodzeniami od strony podwozia? (warunki atmosferyczne --> korodowanie podwozia). Czy i jak baterie są chronione przed przesunięciem/uszkodzeniami mechanicznymi (np. podczas zderzenia)?
Ogniwa zamknięte są w trwałych i szczelnych zabudowach gwarantujących odporność na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne. Ich położenie powoduje, że zabezpieczone są elementami szkieletu autobusu. Baterie montowane poniżej wysokości 1,5 metra przechodzą szczególne badania homologacyjne włącznie z testami zderzeniowymi podobnymi do crush-testów samochodów osobowych.
