W budżetach miast, gmin i powiatów pomoc społeczna stanowi jedną z najwyższych pozycji wydatkowych, a liczba zadań powierzanych jej przez administrację rządową stale rośnie. Szukanie skutecznych rozwiązań zarządzania tymi zadaniami jest dużym wyzwaniem dla samorządów. Autorka, czerpiąc z praktycznych doświadczeń JST, prezentuje nowe spojrzenie na zarządzanie sferą pomocy społecznej, proponuje możliwości zwiększenia skuteczności pracy socjalnej. Czytelnik znajdzie w publikacji zbiór dobrych praktyk oraz uporządkowane źródło informacji o działaniach, jakie należałoby podjąć w JST, aby sprostać problemom organizacyjnym i finansowym w obszarze pomocy społecznej. Cenne są zwłaszcza wytyczne do informatyzacji OPS-ów oraz wdrożenia monitoringu sposobów motywowania pracowników socjalnych, a także – model usamodzielnień podopiecznych. Prezentowane w publikacji analizy biznesowe i rozwiązania dla sfery IT pomogą usprawnić w JST realizację i kontrolę zadań związanych z inteligentną polityką społeczną, co czyni książkę cennym drogowskazem dla urzędników zajmujących się świadczeniem pomocy socjalnej, sekretarzy JST, wójtów, burmistrzów, prezydentów, także działaczy organizacji pozarządowych, pracowników naukowych oraz firm doradczych i konsultingowych. Spis treści: Rozdział 1. Praca socjalna jako element skutecznego funkcjonowania pomocy społecznej 1.1. Geneza i przedmiot pomocy społecznej 1.2. Pojęcie, cel, zakres i organizacja pomocy społecznej 1.3. Model pracy socjalnej w świetle wybranych teorii 1.4. Dotychczasowe badania w zakresie pracy socjalnej, a koncepcja i metoda badania własnego 1.5. Podsumowanie Rozdział 2. Gmina Zabrze jako środowisko powstawania i zaspokajania potrzeb 2.1. Ogólna charakterystyka gminy – ludność, gospodarka, warunki rozwoju, problemy społeczne 2.2. Strategia działania gminy ze szczególnym uwzględnieniem pomocy społecznej 2.3. Struktura organizacyjna pomocy społecznej w Gminie Zabrze 2.4. Współpraca gminy z organizacjami pozarządowymi w zakresie pomocy społecznej 2.5. Klienci pomocy społecznej, rodzaje świadczeń i ich finansowanie w latach 2009–2015 2.6. Koszty funkcjonowania instytucji pomocy społecznej w gminie w latach 2009–2015 2.7. Podsumowanie Rozdział 3. Praca socjalna i jej wpływ na usamodzielnienie materialne świadczeniobiorców w opinii pracowników socjalnych i kadry zarządzającej 3.1. Charakterystyka pracowników socjalnych objętych badaniem według wybranych cech 3.2. Ocena funkcjonowania pomocy społecznej przez pracowników socjalnych i kadrę zarządzającą 3.3. Czynniki mające wpływ na pracę socjalną i jej skuteczność 3.4. Praca socjalna, a usamodzielnienie materialne świadczeniobiorców 3.5. Podsumowanie Rozdział 4. Świadczeniobiorcy pomocy społecznej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Zabrzu usamodzielnieni w latach 2009–2011 4.1. Usamodzielnieni świadczeniobiorcy według cech demograficzno-społecznych 4.2. Warunki bytu usamodzielnionych respondentów i ich rodzin 4.3. Przyczyny i formy korzystania z pomocy społecznej przed usamodzielnieniem 4.4. Wnioski pracownika socjalnego i plan pomocy w celu usamodzielnienia 4.5. Ocena systemu pomocy społecznej przez usamodzielnionych respondentów 4.6. Podsumowanie Rozdział 5. Sytuacja bytowa i społeczna osób powracających do systemu pomocy społecznej po usamodzielnieniu 5.1. Różnice w sytuacji bytowej i społecznej osób powracających do systemu pomocy społecznej i osób trwale usamodzielnionych 5.2. Główne przyczyny obiektywne i subiektywne powrotu do pomocy społecznej 5.3. Niezbędne zmiany w metodach pracy socjalnej utrwalające usamodzielnienie 5.4. Podsumowanie Rozdział 6. Proponowana koncepcja nowego modelu pomocy społecznej i pracy socjalnej oraz pomiaru jej skuteczności 6.1. Dotychczasowe mocne i słabe strony systemu pomocy społecznej 6.2. Kierunki proponowanych zmian 6.3. Koncepcja nowego modelu i metody monitorowania skuteczności pomocy społecznej 6.4. Podsumowanie