Dostęp do archiwalnych wydań „Wspólnoty” możliwy jest tylko dla zalogowanych prenumeratorów.
Jeżeli chcesz otrzymać dostęp napisz do nas: m.hac@municipium.com.pl
Nr 4/1322 - lutego 27, 2021
Zamów prenumeratę już dzisiaj.
Rozmawia: Janusz Król
Warto było być samorządowcem
Założenie było proste: przeprowadzić rozmowy nie tylko na temat polskiego samorządu, ale też o zainteresowaniach, pasjach, rodzinie. Chciałem pokazać ludzi, którzy przez wiele lat sprawowania funkcji publicznej budowali lokalne wspólnoty, brali odpowiedzialność za to, co działo się w ich bezpośrednim otoczeniu, opowiedzieć o ich sukcesach i porażkach – mówi Marek Miros, były burmistrz Gołdapi i wiceprezes Związku Miast Polskich, autor książkowego cyklu „Ludzie polskiego samorządu”.
Janusz Król
Precz ze sprawiedliwością
Na początek sprzedam suchara. Pewien prosty człowiek stojąc przed obliczem sędziego wymamrotał: – Proszę Wysokiej Sprawiedliwości…, na co sędzia niewiele myśląc gruchnął: – Tu nie ma żadnej sprawiedliwości, tu jest sąd. Proszę zwracać się do sądu!
Materiał partnera
SZKOŁA 4.0 – Szkoła liderów współczesnej edukacji
Myśląc o nowoczesnej szkole, która przygotuje uczniów do wdrożenia Gospodarki 4.0, nie można zapomnieć o usprawnieniu procesów zarządzania i komunikacji, które odciążą organ prowadzący i dyrektora od biurokracji i pozwolą skupić się na ważnych sprawach rozwojowych.
Magdalena Hodak
Epidemia odchudzania sobie diet
Radni w całej Polsce w akcie solidarności z mieszkańcami pozbawiają się rekompensat za dochody utracone w wyniku pełnienia mandatu. Pieniądze przeznaczają na rzecz szpitali, uczniów, seniorów czy wsparcie ważnych gminnych inwestycje.
Materiał partnera
Powszechny dostęp do aktów prawnych JST
Na przestrzeni lat urzędy, na każdym szczeblu administracji, wydały tysiące aktów prawnych. Sprawne zarządzanie tak ogromną ilością dokumentów, nawet w niewielkim urzędzie, to nie lada wyzwanie. Biorąc pod uwagę coraz częstsze zmiany przepisów, jak również konieczność wydawania przez JST kolejnych regulacji, bez zaawansowanego wsparcia na każdym etapie życia aktu zapanowanie nad tak dużym zbiorem uchwał i zarządzeń staje w praktyce bardzo trudne, niekiedy wręcz niemożliwe.
By czas nie zaćmił i niepamięć…
Pół wieku pod takim tytułem ukazała się w Państwowym Instytucie Wydawniczym książka zawierająca wybór tekstów z polskich kronik średniowiecznych od Galla, przez Wincentego Kadłubka, Janka z Czarnkowa, Jana Długosza i innych aż do zapisków Kallimacha. Wydawca przypomniał w niej Polakom dawnych dziejopisów, bo jeśli ich ktokolwiek wówczas czytał, byli to co najwyżej akademicy i studenci historii bądź polonistyki. Podobne dzieło zamierzył Marek Miros, działacz samorządowy, niegdyś burmistrz Gołdapi, który korzystając z okazji 30-lecia samorządu postanowił upamiętnić ludzi samorząd tworzących. Cykl swoich publikacji zatytułował „Ludzie polskiego samorządu”.
Materiał partnera
PPK w jednostkach sektora finansów publicznych – nowe obowiązki dla pracodawców
Od 1 stycznia 2021 roku obowiązkiem utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych zostali objęci pracodawcy jednostek sektora finansów publicznych. Piotr Żak, Dyrektor ds. Klientów Instytucjonalnych PKO TFI SA, opowie nam, z jakimi obowiązkami dla pracodawcy jest to związane i na co warto zwracać uwagę przy wyborze instytucji finansowej.
Sławomir Bukowski
Tadeusz Ferenc zrezygnował ze stanowiska prezydenta Rzeszowa
Odchodzi legenda. Człowiek, który wprowadził stolicę Podkarpacia na ścieżkę szybkiego rozwoju i był niekwestionowanym liderem samorządowym.
Polski autobus elektryczny idealny dla samorządów
Autobus ARP E-VEHICLES to efekt wielu lat prac badawczych i koncepcyjnych doświadczonego zespołu polskich inżynierów, technologów i konstruktorów. Od samego początku zaprojektowany został jako pojazd elektryczny, a wykonany jest w prawie 60 proc. z polskich komponentów.
Materiał partnera
Jak przygotować firmę do podpisania umowy o zarządzaniu PPK
Z początkiem 2021 roku rozpoczął się ostatni etap wdrażania Pracowniczych Planów Kapitałowych. Obecnie do programu przystępują najmniejsze firmy prowadzące biznes oraz wszystkie firmy i instytucje działające w sektorze finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego. Formalnie powinny one do 10 kwietnia zawrzeć umowę o prowadzenie PPK, ale kluczowe znaczenie dla pomyślnego finału ma to, co zdarzyć się musi do 26 lutego 2021 r. – czyli wybór instytucji finansowej.
Grzegorz Pochopień
Dotacje dla szkół dla dorosłych w czasach COVID-19
W czasie pandemii pojawiły się niejasności co do zasad udzielania dotacji dla szkół z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku placówek wychowania przedszkolnego oraz szkół dla dzieci i młodzieży wątpliwości zostały szybko rozwiane. Największy problem pojawił się w niepublicznych szkołach dla dorosłych.
Materiał partnera
PPK – wybór instytucji finansowej w samorządach
Przyszli uczestnicy PPK mają wpływ na to, która instytucja finansowa będzie prowadziła ich indywidualne rachunki i inwestowała zgromadzone na nich środki. Jej wyboru pracodawca powinien dokonać w porozumieniu z załogą.
Dominik Krzysztofowicz
Kolejna próba uporządkowania chaosu urbanistycznego
Trwają próby zreformowania planowania i zagospodarowania przestrzennego, polegające na wprowadzeniu nowego, dwustopniowego systemu. Jego podstawą byłby plan ogólny obejmujący cały obszar gminy oraz wyznaczający ramowe założenia zagospodarowania przestrzeni. Konkretne przeznaczenie terenów wskazywane byłoby na podstawie planu zabudowy, zintegrowanego projektu inwestycyjnego lub decyzji lokalizacyjnej. Opracowane zostaną też standardy urbanistyczne gwarantujące mieszkańcom dostęp do infrastruktury i niezbędnych usług.
dr hab. Maciej J. Nowak*
Trzeba zredefiniować potrzeby i cele systemu gospodarki przestrzennej
Pandemia koronawirusa w dużym stopniu wpłynęła na planowanie przestrzenne w gminach. Okazuje się, że jest ono zbyt mało elastyczne, przez co pojawiły się problemy związane z prowadzeniem publicznych dyskusji w trakcie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania. Po roku walki z pandemią naukowcy sugerują głębsze refleksje na temat planowania w gminach i miastach i wskazują, że powinno być ono lepiej przystosowane do rozmaitych zagrożeń, np. umożliwiać zachowanie dystansu społecznego.
Rozmawia: Dominik Krzysztofowicz
Wprowadźmy podatek od niezabudowanych gruntów budowlanych
Plany miejscowe zamiast porządkować przestrzeń, kreują nadmiarowe tereny osadnicze i sprzyjają rozpraszaniu zabudowy. Do końca 2019 roku oficjalnie zmieniono przeznaczenie na nierolnicze 349 tys. ha, ale według moich szacunków jest to powyżej 600 tys. ha. Efektem jest nadpodaż gruntów budowlanych. Według ostrożnych wyliczeń, na tych odrolnionych gruntach mogłoby zamieszkać 11213 mln ludzi – mówi prof. Przemysław Śleszyński z Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk.
Bartosz Klimas
Infiltracja w Krakowie
Cyberprzestępcy włamali się do komputerów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w Krakowie i zaszyfrowali pliki. Za odblokowanie dostępu do danych zażądali okupu. Urząd odmówił. Trwa śledztwo, zatem nie wiemy, w jaki sposób udało się zainstalować złośliwe oprogramowanie.
Mateusz Górski
Metody doboru kryteriów w prawie zamówień publicznych
Dobór odpowiednich kryteriów oceny ofert i ich wag w zamówieniach publicznych ma istotne znaczenie. Zazwyczaj zamawiający dokonują tego na bazie poprzednich dokumentacji, doświadczenia, bez głębszej analizy możliwych rozwiązań i skutków. Określenie niewłaściwych kryteriów na początku procesu przygotowania dokumentacji do zamówienia publicznego może mieć istotne znaczenie podczas wyboru oferty, a w ostateczności rzutować na jakość usług. Przybliżamy metody wspomagania podejmowania decyzji, których zastosowanie może ograniczyć prawdopodobieństwo popełnienia błędu przez zamawiającego.
Mateusz Cebula*
Znaczenie opinii RIO w procedurze budżetowej
Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie wydała pozytywną opinię o projekcie uchwały budżetowej Dębicy, obwarowując ją uwagami. Dopiero ich uwzględnienie miało dopuszczać uchwalenie prawidłowego budżetu. Mimo to burmistrz nie uwzględnił uwag i przedłożył projekt uchwały na sesję. W tym kontekście warto przyjrzeć się roli opinii RIO w procedurze budżetowej, szczególnie dopuszczalności uchwalenia budżetu, gdy uwagi nie zostały uwzględnione.
Samorządy lepiej zarządzają szpitalami niż państwo
Związek Miast Polskich oraz Unia Metropolii Polskich wysłały wspólne stanowisko sprzeciwiające się zapowiedzi centralizacji ochrony zdrowia do Sławomira Gadomskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Bartosz Dominiak*
Jak Londyn walczy ze smogiem?
Mało jest tak bardzo londyńskich słów jak „smog”. Połączenie smoke (dym) i fog (mgła) określa zjawisko, które przez wiele lat uznawano wyłącznie za mgłę. Jednak wydarzenia z pięciu grudniowych dni w 1952 roku, gdy miasto spowiła gęsta mgła smogu, zmieniły na zawsze podejście władz Londynu do problemu zanieczyszczenia powietrza.
Dominik Krzysztofowicz
Targowisko w Tłuszczu przyciąga mieszkańców z całej okolicy
Dzięki wsparciu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich pod koniec 2018 roku w Tłuszczu oddano nowoczesne targowisko. W każdy wtorek i piątek przyjeżdżają tu producenci i sprzedawcy. Rynek to nie tylko okazja do zakupów, ale też pielęgnowania więzi, co jest szczególnie ważne dla osób starszych.
Sławomir Bukowski
Miejski Żłobek w Wesołej zbiera nagrody
Grand Prix w konkursie architektonicznym ogłoszonym przez prezydenta Warszawy, zwycięstwo w plebiscycie z udziałem mieszkańców stolicy oraz nagroda w kategorii architektury użyteczności publicznej. Nic dziwnego, takiego żłobka mieszkańcom warszawskiej dzielnicy Wesoła może pozazdrościć cała Polska.
Paweł Modrzyński
Efektywne zarządzanie siecią wodno-kanalizacyjną i procesem utylizacji ścieków
Aż 1285 aglomeracji z 1587 ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych Komisja Europejska uznała za „będące w naruszeniu”, a tylko 302 za spełniające warunki dyrektywy ściekowej. Jako główne przyczyny niezgodności z postanowieniami dyrektywy uznaje się niewłaściwe wyznaczenie obszaru i granic aglomeracji czy nieprawidłowe zaplanowanie sieci kanalizacyjnej obejmującej obszary o rozproszonej zabudowie.
Zdzisław Majewski*
Niekontrolowana paczkomatoza – nowe wyzwanie dla miast
Paczkomaty to urządzenia, a nie obiekty budowlane, więc nie potrzeba na ich postawienie pozwoleń. Ubiegłoroczna poprawka do prawa budowlanego usankcjonowała ten stan, który podważył w jednym z orzeczeń łódzki sąd administracyjny. Paczkomaty wkroczyły do pejzażu naszych miast, a pandemia sprawiła, że ich pochód trwa i jest nie do zatrzymania.
Usytuowanie uli względem granic nieruchomości
Rada gminy może określić w regulaminie utrzymania czystości i porządku nakaz, aby pszczoły trzymać w pniach (ulach). Nie ma jednak uprawnienia do określania ustawiania uli w odpowiedniej odległości od granic nieruchomości. Stanowi to ingerencję w stosunki sąsiednie, uregulowane przepisami kodeksu cywilnego. Zakłócenia powodowane przez pszczoły mogą zostać zakwalifikowane jako immisje, te z kolei podlegają regulacjom prawa prywatnego.
Andrzej Bura*
Przedsięwzięcia w ramach funduszu sołeckiego
Fundusze sołeckie funkcjonują już kilkanaście lat, obecnie na podstawie ustawy o funduszu sołeckim z 21 lutego 2014 r. (DzU z 2014 r., poz. 301). Nie oznacza to jednak, że określenie tego, co z funduszu sołeckiego można legalnie sfinansować, nie nastręcza trudności. W artykule pokazujemy interpretacje przepisów stanowiących podstawy prawne funduszu oraz analizujemy konkretne przypadki w oparciu o orzecznictwo sądów i regionalnych izb obrachunkowych.
Grzegorz Karwatowicz
Zmiany w specustawie covidowej w zakresie projektów unijnych
Od 23 grudnia obowiązuje nowelizacja specustawy z 3 kwietnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19. Sprawdziliśmy, jakie zmiany wprowadza ona w zakresie realizacji projektów unijnych.
Jakub Dorosz-Kruczyński
Udział rady gminy w postępowaniu nadzorczym
Wszczęcie postępowania nadzorczego wobec uchwały rady gminy nie musi skończyć się jej uchyleniem. Gminy mogą aktywnie uczestniczyć w takiej procedurze. Z prawa składania oświadczeń i wniosków mogą korzystać również rady gmin.